Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα

Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) είναι γνωστά από την αρχαιότητα και αποτελούν ένα διαχρονικά σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Είναι οι παθήσεις που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της σεξουαλικής επαφής (σεξ, στοματικό σεξ, πρωκτικό σεξ) και στην πλειοψηφία τους εκδηλώνονται µε ήπια ή καθόλου συμπτώματα. Το συχνότερο σύνδρομο σχετιζόμενο µε ΣΜΝ είναι η ουρηθρίτιδα στους άνδρες µε κύριο σύμπτωμα το ουρηθρικό έκκριμα, ενώ η τραχηλίτιδα στις γυναίκες θεωρείται το ανάλογο της ουρηθρίτιδας στους άνδρες.

Η αρχαιότερη αναφορά για ουρηθρικό έκκριμα βρίσκεται σε αιγυπτιακό πάπυρο χρονολογούμενο το 1550 π.Χ. και αργότερα στην Παλαιά Διαθήκη. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1950, ήταν γνωστά μόνο πέντε: η σύφιλη, η γονόρροια, το μαλακό έλκος, το αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα και το βουβωνικό κοκκίωμα. Η σύγχρονη περίοδος για τα ΣΜΝ αρχίζει αφ’ ότου έγινε κατορθωτό η κλινική διάγνωση τους να επιβεβαιώνεται και εργαστηριακά. Οι μικροοργανισμοί που παρασιτούν στο ανδρικό γεννητικό σύστημα μπο­ρούν να προκαλέσουν λοιμώξεις που γενικά μεταδίδονται κατά την σεξουαλική επαφή, ειδικότερα όταν αυτή γίνεται χωρίς προφυλάξεις.

Περισ­σότερα από 30 διαφορετικά βακτήρια, ιοί και παράσιτα μεταδίδονται σήμερα σεξουαλικώς.

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ)

8 από αυτά ενέχονται για το μεγαλύτερο αριθμό λοιμώξεων.

• τα χλαμύδια
• η γονόρροια
• η σύφιλη
• και οι τριχομονάδες
  είναι ιάσιμα.

Τα υπόλοιπα:

• η ηπατίτιδα Β
• ο έρπης
• ο ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (ΗIV)
• και ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV)
  είναι ιογενείς λοιμώξεις, όπου τα συμπτώματα και η βαρύτητα τους μεταβάλλονται ανάλογα με την θεραπεία.

Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) ανιχνεύονται καθημερινά πάνω από ένα εκατομμύριο σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις.

Κάθε έτος υπολογίζονται περίπου 376 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις λοιμώξεων από χλαμύδια, σύφιλη, γονόρροια και τριχομονάδες.

Ο αυξημένος επιπολασμός των νοσημάτων αυτών τα καθιστά μια παγκόσμια πρόκληση. Αρκετές από αυτές τις λοιμώξεις, δεν εμφανίζουν συμπτώματα με αποτέλεσμα το άτομο να μένει αδιάγνωστο και κατά συνέπεια να μην λαμβάνει κάποια θεραπεία. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα νοσήματα αυτά επηρεάζουν αρνητικά τις παραμέτρους του σπέρματος, λόγω των λοιμώξεων στον όρχι, στις επιδιδυμίδες και στην ουρήθρα.

Γνωρίζοντας ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, είναι ύψιστης σημασίας η γρήγορη διάγνωση των νοσημάτων αυτών και η αποφυγή της διασποράς τους. Τα υψηλότερα ποσοστά σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων καταγράφονται παγκοσμίως σε νέα άτομα, ηλικίας 15 έως 24 ετών, άρα η σωστή ενημέρωση, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, η ευρεία χρήση προφυ­λακτικού μπορεί να αποτρέψουν την διασπορά των νοσημάτων αυτών.

Η πρόληψη της διασποράς των ΣΜΝ προϋποθέτει τροποποίηση συμπεριφοράς, αντιλήψεων, συνηθειών και  πρακτικών.  Σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς δημόσιας υγείας, η πρόληψη και ο έλεγχος βασίζονται στις ακόλουθες στρατηγικές:

Προγράμματα ενημέρωσης,  παρέμβασης και  προαγωγής υγείας,  συμβουλευτική για τις συμπεριφορές υψηλού κινδύνου και την ανάγκη υιοθέτησης ασφαλέστερων πρακτικών (συστηματική χρήση προφυλακτικού).

Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ΣΜΝ που περιλαμβάνει:

• διάγνωση  (κλινική/ εργαστηριακή)
• κατάλληλη θεραπεία
• ενημέρωση των σεξουαλικών συντρόφων του/της ασθενούς
• δήλωση και καταγραφή κάθε κρούσματος που βρίσκεται υπό επιτήρηση στις αρμόδιες υπηρεσίες

Τα χλαμύδια, η γονόρροια το μυκόπλασμα και το ουρεόπλασμα είναι βακτήρια που προκαλούν λοιμώξεις οι οποίες ανήκουν στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Προκαλούν σημαντική νοσηρότητα σε άντρες και γυναίκες, και προσβάλουν κυρίως άτομα νεότερης ηλικίας με έντονη σεξουαλική ζωή και συχνή εναλλαγή ερωτικών συντρόφων.