Ποια είναι τα αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας;

Σε δύο μεγάλες κατηγορίες διακρίνονται τα αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας. Η πρώτη κατηγορία είναι τα ψυχογενή και η δεύτερη τα οργανικά. Ο διαχωρισμός είναι δύσκολος, καθώς συνήθως μπορεί να εμπλέκονται. H ψυχογενής στυτική δυσλειτουργία αρχίζει αιφνίδια και είναι δυνατό να συνδυάζεται με κάποια συγκεκριμένη περίπτωση. Ο άνδρας διατηρεί φυσιολογικές πρωινές στύσεις και ερωτική επιθυμία. Είναι συχνή όταν υπάρχουν προβλήματα στη σχέση με τη σύντροφο του. Αντίθετα, η οργανική Σ.Δ. παρουσιάζει μια προοδευτική εξέλιξη, παρατηρείται μόνιμα και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Οι πάσχοντες άνδρες έχουν σχεδόν παντελή έλλειψη πρωινών στύσεων.

Οργανικά αίτια στυτικής δυσλειτουργίας

Αγγειακά αίτια
• Καρδιαγγειακές νόσοι (υπέρταση, στεφανιαία νόσος, περιφερική αγγειοπάθεια κ.α.)
• Σακχαρώδης Διαβήτης
• Υπερλιπιδαιμία
• Κάπνισμα
• Μείζονες επεμβάσεις πυέλου (ριζική προστατεκτομή) ή ακτινοθεραπεία

Νευρογενή αίτια
Κεντρικό Νευρικό Σύστημα
• Εκφυλιστικές διαταραχές (Πολλαπλή Σκλήρυνση, ν. Parkinson, πολλαπλή ατροφία, κ.α.)
• Κάκωση ή ασθένειες νωτιαίου μυελού
• Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
• Όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος

Περιφερικό Νευρικό Σύστημα
• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι, ΙΙ
• Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
• Πολυνευροπάθεια
• Χειρουργική επέμβαση (μείζον χειρουργείο πυέλου, οπισθοπεριτοναίου, ριζική προστ/μή, επέμβαση παχέος εντέρου, κ.α.)
• Χειρουργική επέμβαση ουρήθρας

 Ανατομικά αίτια
• Υποσπαδίας, Επισπαδίας
• Μικροπενία
• Νόσος Peyronie

Ορμονικά αίτια
• Υπογοναδισμός
• Υπερπρολακτιναιμία
• Υπερ και υποθυρεοειδισμός
• Υπερ και υποκορτιζολαιμία (Νόσος του Cushing, κ.α.)
• Πολλαπλή ανεπάρκεια υπόφυσης και πολλαπλές ενδοκρινικές διαταραχές

Φαρμακευτικά αίτια
• Αντιυπερτασικά (θειαζιδικά διουρητικά, κ.α.)
• Αντικαταθλιπτικά
• Αντιψυχωτικά
• Αντι-ανδρογόνα (GnRH αγωνιστές και ανταγωνιστές)
• Ψυχαγωγικά ναρκωτικά (αλκοόλ, ηρωίνη, κοκαΐνη, μαριχουάνα, μεθαδόνη, συνθετικά ναρκωτικά, αναβολικά στεροειδή κ.α.)

Κακώσεις - τραυματισμοί
• Κάταγμα πέους
• Κατάγματα πυέλου

Ψυχογενή αίτια στυτικής δυσλειτουργίας

• Γενικευμένες διαταραχές (π.χ. έλλειψη σεξουαλικής διέγερσης και διαταραχές στη σεξουαλική/συναισθηματική εγγύτητα)
• Περιστασιακές διαταραχές (π.χ. σχετικές με τη σύντροφο, την επίδοση ή κατάθλιψη)

Οι άντρες, μετά τα 50 έτη, συνήθως έχουν οργανικό πρόβλημα. Ας μην ξεχνάμε ότι η στύση είναι κατά βάση ένα αγγειακό φαινόμενο, αφού, για να επιτευχθεί, θα πρέπει να αυξηθεί η αιματική ροή και το πέος να γεμίσει με αίμα. Αυτό εξηγεί και το γεγονός ότι το 70% των προβλημάτων της στύσης οργανικής αιτιολογίας οφείλονται σε αγγειακά αίτια.

Τα οργανικά αίτια είναι πολύ σπάνια σε ηλικίες κάτω των 50 ετών. Όμως, η ικανοποιητική σεξουαλική λειτουργία δεν προϋποθέτει μόνο το να λειτουργεί καλά το σώμα, αλλά και να ενεργοποιούνται οι κατάλληλοι ψυχολογικοί μηχανισμοί. Συνήθως, στους νέους άνδρες το πρόβλημα παρουσιάζεται στο ξεκίνημα της σεξουαλικής ζωής ή σε μία καινούργια γνωριμία ή ακόμη λόγω της χρήσης του προφυλακτικού. Μια ευκαιριακή αποτυχία, κάποια στιγμή, πιθανότατα θα φέρει άγχος για την επόμενη φορά, και μια δεύτερη αποτυχία θα οδηγήσει σε μία σειρά αποτυχημένων προσπαθειών.

Στυτική δυσλειτουργία (διαταραχές της στύσης)

Ενδείξεις οργανικής αιτιολογίας στυτικής διαταραχής είναι:

• η προοδευτική έναρξη και εγκατάσταση της δυσλειτουργίας,
• η αιφνίδια έναρξη που οφείλεται σε κάποιο εμφανές οργανικό αίτιο,
• η απουσία νυχτερινών και πρωινών στύσεων,
• η όψιμη ηλικία έναρξης (άνω των 50 ετών) και
• η παρουσία άλλων οργανικών παραγόντων όπως για παράδειγμα σακχαρώδης διαβήτης.

Στις ψυχογενούς αιτιολογίας διαταραχές, η έναρξη της διαταραχής είναι αιφνίδια, η στυτική δυσλειτουργία εμφανίζεται περιστασιακά ή σε συγκεκριμένες μόνο καταστάσεις, το άτομο εμφανίζει φυσιολογικές νυχτερινές και πρωινές στύσεις ή αυνανίζεται χωρίς πρόβλημα, συνυπάρχουν προβλήματα διαφυλικών σχέσεων, η έναρξη της διαταραχής τοποθετείται νωρίς στη ζωή του ατόμου και υπάρχει απουσία οργανικών παραγόντων.

Φαίνεται ότι στις περιπτώσεις ψυχογενούς στυτικής δυσλειτουργίας κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζει το άγχος επίδοσης.

Παράγοντες όπως η ύπαρξη σοβαρών προβλημάτων στο πλαίσιο της σχέσης, η προηγούμενη αρνητική ή τραυματική σεξουαλική εμπειρία, υπερβολικές προσδοκίες ή κάποια βιολογική παράμετρος είναι σε θέση να πυροδοτήσουν διαταραχή στη στυτική λειτουργικότητα. Τέτοιου είδους παράγοντες συνήθως επηρεάζουν την εικόνα του ατόμου για τον εαυτό του και παρεμβαίνουν στην ομαλή σεξουαλική ζωή και λειτουργία. Η ύπαρξη προβλημάτων στη διαπροσωπική σχέση, το άγχος επίδοσης, η ανεπαρκής σεξουαλική πληροφόρηση, η ελλιπής σεξουαλική διέγερση, η απώλεια του σεξουαλικού ενδιαφέροντος μεταξύ των συντρόφων, ο φόβος για την συναισθηματική εγγύτητα, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, τα περιορισμένα προκαταρκτικά και η φτωχή επικοινωνία του ζευγαριού μπορεί να διαιωνίζουν την διαταραχή. Περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως οι απαιτήσεις της καθημερινότητας, η ύπαρξη σοβαρών οικονομικών δυσκολιών, η ανεργία, οι δυσκολίες της ανατροφής των παιδιών, η έλλειψη ιδιωτικότητας καθώς και τα απαιτητικά ωράρια εργασίας μπορεί να συντηρούν μια αρνητική κατάσταση και  να διαιωνίζουν το πρόβλημα.

Στην περίπτωση που αποκλειστούν οργανικοί παράγοντες και η στυτική δυσλειτουργία οφείλεται κυρίως σε ψυχογενείς παράγοντες προτείνεται ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση.

Αίτια στυτικής δυσλειτουργίας