Κρουστικά κύματα χαμηλής έντασης: είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας ?
Η θεραπεία με κρουστικά κύματα χαμηλής έντασης (Li-ESWT, low intensity extracorporeal shock wave therapy) προτείνεται όλο και περισσότερο ως επιλογή για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας αγγειακής αιτιολογίας.
Περίπου το 30% όλων των ανδρών ηλικίας μεγαλύτερης των 40 ετών παρουσιάζει στυτική δυσλειτουργία (ΣΔ). Ο επιπολασμός της νόσου αυξάνεται με την ηλικία. Η κατάσταση αυτή μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής τόσο των ανδρών, όσο και των συντρόφων τους.
Διάφορες θεραπείες είναι διαθέσιμες, συμπεριλαμβανομένων των από του στόματος αναστολέων της φωσφοδιεστεράσης τύπου 5 (PDE5I), των συσκευών κενού, των ενδοπεϊκών ενέσεων και των πεϊκών προθέσεων. Ωστόσο, αυτές οι θεραπείες δε θεραπεύουν την υποκείμενη παθολογία και τα αποτελέσματα δεν είναι πάντα ικανοποιητικά. Διατρέχουν επίσης κινδύνους ανεπιθύμητων ενεργειών ή επιπλοκών και οι περισσότερες διαθέσιμες θεραπείες αφαιρούν τον αυθορμητισμό από τη σεξουαλική πράξη.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, η θεραπεία με κρουστικά κύματα χαμηλής έντασης (Li-ESWT) έχει αναδειχθεί ως μια πολλά υποσχόμενη επιλογή για τη θεραπεία της ΣΔ. Είναι μια μη επεμβατική τεχνική που χρησιμοποιεί τη στοχευμένη διάδοση των ακουστικών κυμάτων μέσω ιστών ή οργάνων για να προκαλέσει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ο ακριβής μηχανισμός δράσης είναι άγνωστος. Η ενέργεια από τα ακουστικά κύματα ενεργοποιεί διάφορες κυτταρικές οδούς που αυξάνουν την έκφραση τοπικών αυξητικών παραγόντων, βελτιώνοντας την ενδοθηλιακή λειτουργία, προάγοντας την αγγειογένεση και ίσως ακόμη και την αναγέννηση των νευρικών ινών.
Συνολικά, αρκετές μελέτες έχουν δείξει ευεργετική επίδραση στη στυτική λειτουργία που αναφέρεται από τον ασθενή. Τα δεδομένα όμως από μελλοντικές τυχαιοποιημένες δοκιμές είναι αντικρουόμενα και πολλά ερωτήματα παραμένουν προς απάντηση, ιδίως λόγω:
- της ετερογένειας μεταξύ των γεννητριών των κρουστικών κυμάτων (ηλεκτροϋδραυλικά, ηλεκτρομαγνητικά, πιεζοηλεκτρικά και ηλεκτροπνευματικά).
- του τύπου παρεχόμενων κρουστικών κυμάτων (εστιασμένα, γραμμικά, ημιεστιασμένα και μη εστιασμένα).
- των παραμέτρων ρύθμισης (π.χ. πυκνότητα ροής ενέργειας και αριθμός παλμών ανά συνεδρία)
- των πρωτόκολλων θεραπείας (διάρκεια θεραπείας, αριθμός συνεδριών ανά εβδομάδα, συνολικός αριθμός παλμών κρουστικών κυμάτων που παραδίδονται και σημεία εφαρμογής πέους)
Οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι το LiESWT μπορεί να αυξήσει σημαντικά το IIEF και το EHS σε ασθενείς με ήπια αγγειακή ΣΔ.
Το αποτέλεσμα της θεραπείας φαίνεται να είναι κλινικά εμφανές ξεκινώντας από 1-3 μήνες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Ακολουθεί προοδευτική μείωση του επιτευχθέντος οφέλους όσον αφορά τη στυτική λειτουργία με την πάροδο του χρόνου. Ορισμένες επιδράσεις θα μπορούσαν να ανιχνευθούν έως και 5 χρόνια μετά τη θεραπεία.
Απαιτείται επίσης μεγαλύτερη σαφήνεια στον καθορισμό θεραπευτικών πρωτοκόλλων που μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερα κλινικά οφέλη. Συνολικά, σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα και το νέο αλγόριθμο απόφασης θεραπείας, το Li-ESWT μπορεί να προσφερθεί σε ασθενείς με αγγειακή ΣΔ. Θα πρέπει όμως να συμβουλεύονται πλήρως πριν από τη θεραπεία.
Η θεραπεία με κρουστικά κύματα χαμηλής έντασης προτείνεται σε ασθενείς με ήπια αγγειακή ΣΔ ή ως εναλλακτική θεραπεία πρώτης γραμμής σε καλά ενημερωμένους ασθενείς που δεν επιθυμούν ή δεν είναι κατάλληλοι για από του στόματος θεραπεία. Επίσης προτείνεται σε αγγειακούς ασθενείς με ΣΔ που έχουν πτωχή ανταπόκριση στα PDE5s.