Η λεμφαδενεκτομή αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της σταδιοποίησης και θεραπείας του μυοδιηθητικού καρκίνου της ουροδόχου κύστης.
Οι επιχώριοι λεμφαδένες (έσω/έξω λαγόνιοι, θυροειδείς προιεροί) αποτελούν τη συχνότερη (90%) θέση μετάστασης του καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Εντοπίζονται κάτω από το διχασμό της αορτής.
Έως σήμερα δεν υπάρχει επαρκής τεκμηρίωση για την έκταση και τα όρια της βέλτιστης θεραπευτικής και διαγνωστικής λεμφαδενεκτομής.
Έχουν προταθεί ως πλάνα εκτομής:
- η κλασική (ανώτερα όρια ο διχασμός της κοινής λαγονίου, εσωτερικό όριο ο ουρητήρας περιλαμβανομένων των έσω-έξω λαγονίων, προιερών, θυροειδών λεμφαδένων)
- η εκτεταμένη (ανώτερο όριο ο διχασμός της αορτής, πλάγια όρια το αιδοιομηρικό νεύρο, η περισπωμένη λαγόνια φλέβα, ο βοθριαίος σύνδεσμος και ο λεμφαδένας του Cloquet)
- η υπερεκτεταμένη (ανώτερο όριο η κάτω μεσεντέριος αρτηρία)
Φαίνεται πως η εκτεταμένη λεμφαδενεκτομή πλεονεκτεί έναντι της κλασικής όσον αφορά στην 5ετή ολική επιβίωση ελεύθερης νόσου και ογκολογικής εξέλιξης, σύμφωνα με την πλειονότητα των μελετών, ενώ υπάρχουν δεδομένα σύμφωνα με τα οποία δεν παρατηρήθηκαν ουσιαστικές διαφορές.
Πλεονεκτήματα της υπερεκτεταμένης λεμφαδενεκτομής είναι ότι:
- αποδίδει περισσότερους αριθμητικά λεμφαδένες (24 κατά μ.ό.),
- επιτυγχάνει ακριβέστερη σταδιοποίηση,
- δεν εμφανίζει περισσότερες επιπλοκές συγκριτικά με τις άλλες μεθόδους.
Η αφαίρεση τουλάχιστον δέκα λεμφαδένων θεωρείται επαρκής για τη θεραπεία και τη σταδιοποίηση της πιθανής λεμφαδενικής νόσου, καθώς φαίνεται να ωφελεί τη συνολική επιβίωση.
Υπάρχει όμως διχογνωμία για το εάν είναι αποτελεσματικότερη η αφαίρεση περισσότερων αριθμητικά λεμφαδένων ή η πιστή εφαρμογή των πλάνων εκτομής λόγω εύρεσης θετικών λεμφαδένων πάνω από το διχασμό των λαγονίων.
Έχει παρατηρηθεί πως οι όγκοι της ουροδόχου κύστης μεθίστανται σύστοιχα με τη βλάβη στην κύστη, χωρίς ωστόσο η τάση αυτή να έχει προγνωστική αξία.
Η λεμφαδενεκτομή συνδυαστικά με επικουρική χημειοθεραπεία σχετίζεται με βελτιωμένη επιβίωση σε ασθενείς pT3-N. Αντίθετα ασθενείς που υπεβλήθησαν σε νεοεπικουρική χημειοθεραπεία δεν εμφάνισαν βελτιωμένη επιβίωση μετά τη λεμφαδενεκτομή. Έχει παρατηρηθεί πως ασθενείς άνω των 80 ετών που υποβλήθηκαν σε κυστεκτομή, δεν ωφελήθηκαν από τη λεμφαδενεκτομή ως προς την ολική και ειδική για τον καρκίνο επιβίωση. Τέλος, υπάρχουν σε εξέλιξη μελέτες για την προγχειρητική χαρτογράφηση των θετικών λεμφαδένων, καθώς και του λεμφαδένα φρουρού (SPECT/CT-γ κάμερα) με χαμηλό όμως, προς το παρόν, βαθμό αξιοπιστίας για την ανίχνευση λεμφαδενικών μεταστάσεων.
- Ο αριθμός των θετικών λεμφαδένων επηρεάζει σημαντικά την πρόγνωση των ασθενών με διηθητική νόσο.
- Η αναλογία θετικών προς τους συνολικά αφαιρούμενους λεμφαδένες (Lymph node density) έχει βρεθεί πως είναι πιo ακριβής στην εκτίμηση της πρόγνωσης των ασθενών.
- Διάφορες μελέτες αναφέρουν χειρότερη επιβίωση αν έχουμε > 5-8 θετικούς λεμφαδένες ή αν το 20% αυτών που αφαιρέθηκαν είναι διηθημένοι.