Η επιδιδυμίδα είναι ένα όργανο του ανδρικού γεννητικού συστήματος και αποτελεί την αρχή της εκφορητικής οδού του σπέρματος. Συνδέει τον όρχι με τον σπερματικό πόρο και χρησιμεύει ως δεξαμενή των σπερματοζωαρίων, στα οποία παρέχει θρεπτικές ουσίες. Συντελεί στην τελική ωρίμανση και στην κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.
Ανατομία
Επιδιδυμίδα
Η επιδιδυμίδα είναι ένας σωληνώδης σχηματισμός και βρίσκεται ανατομικά ραχιαία του όρχι ‘δίκην περικεφαλαίας’. Διακρίνεται σε τρία μέρη:
- την κεφαλή
- το σώμα
- την ουρά
Έχει μήκος 5-6 cm και εφάπτεται κατά μήκος του οπισθίου χείλους του όρχι. Η κεφαλή της επιδιδυμίδας ψηλαφάται στο άνω μέρος του όρχι. Η ουρά της αποτελεί τον πρόδρομο του σπερματικού πόρου στον κάτω πόλο του όρχι. Στην κεφαλή της επιδιδυμίδας αντιστοίχως ανευρίσκονται τα εκφορητικά σωληνάρια.
Η αιμάτωση της συντελείται από την έσω σπερματική και την σπερματική αρτηρία.
Φυσιολογία
Η λειτουργία της επιδιδυμίδας δεν έγκειται μόνο στην μεταφορά των σπερματοζωαρίων από το ορχικό δίκτυο, αλλά διαδραματίζει και σημαντικό ρόλο στην ωρίμανση, την αποδομή και την ανοσολογική προστασία των σπερματοζωαρίων.
Επιδιδυμίδα
Συγκεκριμένα στο επιθήλιο του αυλού της επιδιδυμίδας εκκρίνονται ανδρογόνα, μυοινοσιτόλη, γλυκεροφωσφοχολίνη, πρωτεΐνες, αγλυκοσιδάση και L-καρνιτίνη, που βοηθούν στην θρέψη και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων. Εκτός αυτών, στον επιδιδυμιδικό αυλό επικρατούν συνθήκες αφυδάτωσης, γεγονός που σε συνδυασμό με την ύπαρξη πολλών ιόντων και ανόργανων μορίων, επιτρέπουν στα σπερματοζωάρια να αυτορυθμίζουν τον ενδοκυττάριο όγκο τους, αποφεύγοντας έτσι ένα οσμωτικό σοκ, ευρισκόμενα σε ισοοσμωτικές συνθήκες.
Στην επιδιδυμίδα λαμβάνουν μέρος και διαδικασίες ωρίμανσης των σπερματοζωαρίων, μέσω βιοχημικών και μορφολογικών διεργασιών. Συγκεκριμένα η χρωματίνη συμπυκνώνεται, μέσω δημιουργίας δισουλφιδικών δεσμών, παρατηρείται αλλαγή στη σύνθεση του DNA, το ακροσώμιο των σπερματοζωαρίων μετασχηματίζεται, ενώ το υπόλοιπο πρωτόπλασμα αποπίπτει. Επιπλέον τα σπερματοζωάρια στην επιδιδυμίδα βελτιώνουν την κινητικότητά τους και την ιδιότητα τους να γονιμοποιούν το ωάριο. Στην ουρά της επιδιδυμίδας μπορούν να αποθηκεύονται σπερματοζωάρια για ένα διάστημα μέχρι και δύο εβδομάδες από την σύνθεσή τους.
Επιδιδυμίδα, epididymis
