Το εκκόλπωμα του νεφρικού κάλυκα είναι ένας «σάκος» μη λειτουργικός που συγκεντρώνει ούρα τα οποία δεν αποβάλλονται εύκολα, συμβάλλοντας στο σχηματισμό λίθων.
Η ύπαρξη εκκολπώματος κάλυκα σχετίζεται έως και 40% με την εμφάνιση λίθων.
Η στάση των ούρων έχει προταθεί ως αιτιολογικός παράγοντας για την εμφάνιση λιθίασης σε ασθενείς με ανατομικές παραλλαγές ή ανωμαλίες του νεφρού όπως το εκκόλπωμα κάλυκα. Αρκετοί ερευνητές έχουν αποδείξει ότι η συνύπαρξη μεταβολικών διαταραχών συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξης ουρολιθίασης. Συμπερασματικά ο συνδυασμός μεταβολικών ανωμαλιών και στάσης των ούρων οδηγεί στον σχηματισμό λίθων σε ασθενείς με εκκόλπωμα νεφρικού κάλυκα
Οι λίθοι του εκκολπώματος συνήθως είναι μονουδρικού οξαλικoύ ασβεστίου και περιέχουν επιπλέον στρουβίτη και απατίτη κυρίως λοιμώδους αιτιολογίας.
Συνοδός λοίμωξη του ουροποιητικού συνυπάρχει στο 40% με Escherichia Coli, Proteus και Pseudomonas να είναι τα συνηθέστερο παθογόνα.
Η αντιμετώπιση της ουρολιθίασης σε εκκόλπωμα κάλυκα αποτελεί πρόκληση για τον ουρολόγο.
Οι θεραπευτικές επιλογές για συμπτωματικούς ασθενείς περιλαμβάνουν:
- Εξωσωματική λιθοτριψία
- Εύκαμπτη πυελοσκόπηση και laser λιθοτριψία
- Διαδερμική λιθοτριψία
- Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση
Ένας εντυπωσιακός αριθμός ασθενών απολαμβάνουν συμπτωματική ανακούφιση μετά την εξωσωματική λιθοτριψία, παρά τα μικρά ποσοστά επιτυχίας όσον αφορά την απομάκρυνση των λίθων. Η συγκεκριμένη θεραπεία φαίνεται ότι παρουσιάζει μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας στους μικρούς λίθους που είναι εγκλωβισμένοι σε εκκολπώματα των καλύκων με ευρύ στόμιο αυχένα.
Η ουρητηροσκοπική προσέγγιση (με θρυμματισμό ή αφαίρεση του λίθου) αποτελεί την καλύτερη επιλογή για μικρούς λίθους με μέγεθος <15mm.
Η διαδερμική προσέγγιση σχετίζεται με μεγάλους, συμπτωματικούς λίθους και αποτελεί την θεραπεία εκλογής για όλους τους κάλυκες, εκτός αυτών που είναι πρόσθια προσανατολισμένοι.
Τέλος, η λαπαροσκόπηση επιλέγεται για μεγάλους λίθους σε πρόσθια προσανατολισμένους κάλυκες ή όταν έχει αποτύχει η ενδοουρολογική προσπέλαση.