Ελάχιστα επεμβατική αντιμετώπιση της ουρολιθίασης – Ενημερωτικά video

Χρήσιμες συμβουλές σε ασθενείς με ουρολιθίαση

Η ουρολιθίαση αποτελεί την τρίτη κατά σειρά συχνότητας πάθηση του ουροποιητικού στον άνθρωπο, μετά τις ουρολοιμώξεις και τις παθήσεις του προστάτη.
Επηρεάζει περίπου το 5-10% του γενικού πληθυσμού, ενώ στις δυτικές χώρες υπολογίζεται ότι 1 στους 8 ανθρώπους θα εμφανίσει ένα τουλάχιστον επεισόδιο λιθίασης κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Επιπλέον, έχει βρεθεί ότι η πιθανότητα σχηματισμού νέου λίθου ένα χρόνο μετά το αρχικό επεισόδιο νεφρολιθίασης φθάνει το 10%, με το ποσοστό υποτροπής να ανέρχεται στο 30-40% για τα επόμενα 5 χρόνια και στο 50-60% στη δεκαετία.

Γενικότερα για την πρόληψη της ουρολιθίασης συνιστώνται δίαιτες με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
o Επαρκή πρόσληψη υγρών, κιτρικών και ασβεστίου
o Μειωμένη πρόσληψη νατρίου
o Μειωμένη πρόσληψη οξαλικών
o Μειωμένη πρόσληψη ζωικών πρωτεϊνών


#Ουρολιθίαση #Νεφρολιθίαση #Πέτρες_στους_νεφρούς #Πρόληψη
#Urolithiasis #Stone_recurrence

Η σύγχρονη ουρολογία είναι αναπόσπαστα συνδεμένη με τη χρήση των ουρητηρικών stents. Τα ουρητηρικά stents (ουρητηρικοί αυτοσυγκρατούμενοι καθετήρες, pig-tail καθετήρες, double J stents, ουρητηρικές ενδοπροθέσεις) έχουν εξελιχθεί σε μια από τις κυριότερες θεραπευτικές τεχνικές της ουρολογίας. Πρόκειται για ενδοαυλικούς νάρθηκες που κρατούν με μηχανικό τρόπο ανοιχτό τον αυλό του ουρητήρα

Τοποθέτηση διαδερμικής νεφροστομίας

Η διαδερμική νεφροστομία είναι μια ελάχιστα επεμβατική πράξη με σκοπό την παροχέτευση του διατεταμένου πυελοκαλυκικού συστήματος του νεφρού σε περίπτωση αποφρακτικής ουροπάθειας.
Σε συνθήκες χειρουργικής αντισηψίας ο ουρολόγος τοποθετεί στον αποφραγμένο νεφρό έναν ειδικό καθετήρα νεφροστομίας υπό ακτινολογική καθοδήγηση.
Ανάλογα με την πάθηση ο καθετήρας θα παροχετεύει τα ούρα είτε εξωτερικά σε ειδικό σακουλάκι, είτε εσωτερικά στην ουροδόχο κύστη μέσω ενός stent, διατηρώντας έτσι φυσιολογική τη ροή των ούρων.
Θεωρείται μια πολύ ασφαλής επέμβαση με ποσοστά επιπλοκών μικρότερα του 0.5%.
Εκτός από το στιγμιαίο τσίμπημα της τοπικής αναισθησίας η επέμβαση είναι σχετικά ανώδυνη.

Ελάχιστα επεμβατική αντιμετώπιση της ουρολιθίασης
Εξωσωματική λιθοτριψία

Η εξωσωματική λιθοτριψία είναι μία διαδικασία που γίνεται καλά ανεκτή, συνήθως χωρίς την ανάγκη ιδιαίτερης αναλγησίας ή αναισθησίας, σε επίπεδο εξωτερικού ιατρείου. Χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση λίθων διαμέτρου έως 2cm. Ο ασθενής τοποθετείται στο χειρουργικό τραπέζι με την οσφυϊκή χώρα προς τη γεννήτρια των κρουστικών κυμάτων. Η ακριβής εντόπιση του λίθου γίνεται με υπερηχογράφημα ή ακτινοσκόπηση. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ακούγεται η παραγωγή των κρουστικών κυμάτων σαν μικρά χτυπήματα. Ο ιατρός θα ξεκινήσει από χαμηλά επίπεδα έντασης και σιγά-σιγά αυξάνει την ένταση των κυμάτων. Η διαδικασία διαρκεί περίπου 45 λεπτά.

Η εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL, extracorporeal shock wave lithotripsy) εμφανίστηκε το 1980 και έφερε αληθινή επανάσταση στην αντιμετώπιση της ουρολιθίασης.
Γίνεται με ένα μηχάνημα που μπορεί να σπάσει λίθους από έξω από το σώμα. Για να σπάσει ο λίθος, εστιάζονται κρουστικά κύματα (σύντομοι παλμοί από ηχητικά κύματα υψηλής ενέργειας) που διαβιβάζονται στο λίθο δια μέσου του δέρματος.
Ο ασθενής τοποθετείται στο χειρουργικό τραπέζι με την οσφυϊκή χώρα προς τη γεννήτρια κρουστικών κυμάτων. Η ακριβής εντόπιση του λίθου γίνεται με υπερηχογράφημα ή ακτινοσκόπηση. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ακούγεται η παραγωγή των κρουστικών κυμάτων σαν μικρά χτυπήματα. Η διαδικασία διαρκεί περίπου 45 λεπτά.

Η ουρητηρολιθοτριψία είναι μια ενδοσκοπική επέμβαση για την αντιμετώπιση λίθων που βρίσκονται μέσα στον ουρητήρα. Αποτελεί μια ασφαλή μέθοδο με υψηλά ποσοστά επιτυχίας και σύντομο διάστημα νοσηλείας.
• Ποσοστό επιτυχίας: 95% – 98%
• Ποσοστό επιπλοκών: 1%
• Προβλεπόμενος χρόνος νοσηλείας: 5-24 ώρες

Η εύκαμπτη laser νεφρολιθοτριψία είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική για την αντιμετώπιση λίθων του ανώτερου ουρητήρα και του νεφρού μέχρι 2 εκατοστά.
Ουσιαστικά πρόκειται για ανιούσα ενδονεφρική χειρουργική (RIRS, retrogade intrarenal surgery), όπου ενδοσκοπικά, διαμέσου της ουρήθρας, της κύστης και του ουρητήρα αντιμετωπίζεται η ουρολιθίαση.
Αποτελεί μια ασφαλή μέθοδο με υψηλά ποσοστά επιτυχίας και σύντομο διάστημα νοσηλείας.

Η εύκαμπτη νεφρολιθοτριψία πραγματοποιείται καλύτερα υπό γενική αναισθησία και ενδοτραχειακή διασωλήνωση. Η κινητικότητα του νεφρού κατά τις αναπνευστικές κινήσεις εμποδίζει τον ενδοσκοπικό κατακερματισμό του νεφρικού λίθου. Προτιμάται η ενδοτραχειακή διασωλήνωση από την χρήση λαρυγγικής μάσκας, γιατί ο αναισθησιολόγος μπορεί πιο εύκολα να καταστείλει τις αναπνευστικές κινήσεις για μικρό χρονικό διάστημα το οποίο όμως είναι ικανό για τον επιτυχή κατακερματισμό του λίθου.
Χρησιμοποιούνται μικρής διαμέτρου εύκαμπτα ενδοσκόπια που έχουν την δυνατότητα ενεργητικής κάμψης του άκρου τους. Η διάμετρος του ουρητηροσκοπίου κυμαίνεται από 7 έως 10F. Η διάμετρος αυτή το καθιστά ατραυματικό, ενώ παράλληλα εξαλείφει την ανάγκη της διαστολής του ουρητηρικού στομίου.
Αρχικά γίνεται κυστεοσκοπικός έλεγχος και εισαγωγή οδηγού σύρματος εργασίας στο πυελοκαλυκικό σύστημα. Το ουρητηροσκόπιο, πάνω στο οδηγό σύρμα εργασίας, προωθείται υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο εντός της αποχετευτικής μοίρας του νεφρού. Τα τελευταία χρόνια η χρήση ουρητηρικών θηκαριών έχει επεκτείνει ακόμη περισσότερο τη χρήση των εύκαμπτων ουρητηροσκοπίων για το κατακερματισμό νεφρικών λίθων. Τα θηκάρια αυτά αποτελούν «θήκες» εισαγωγής του εύκαμπτου εργαλείου έως το πυελοκαλυκικό σύστημα. Αποτελούνται από υδρόφιλο υλικό, είναι εξωτερικής διαμέτρου 10 έως 14F και τοποθετούνται υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση, μέσω οδηγού σύρματος, από το έξω στόμιο της ουρήθρας εντός του ουρητήρα έως την πυελοουρητηρική συμβολή. Μετά την ορθή τοποθέτηση τους και την αφαίρεση του εσωτερικού οδηγού τους, εισάγεται στο εσωτερικό τους το εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο εύκολα έως το νεφρό. Η χρήση των θηκαριών έχει βρεθεί ότι ελαττώνει τον εγχειρητικό χρόνο και το κόστος της επέμβασης. Επιπλέον τα θηκάρια ελαττώνουν της ενδονεφρική πίεση με την εξαιρετική δυνατότητα έκπλυσης των υγρών που προσφέρουν. Η ιδιότητα αυτή μας βοηθά να επεκτείνουμε χρονικά την επέμβαση στο εσωτερικό του νεφρού, καθώς και ελαττώνει την πιθανότητα βακτηριαιμίας και σήψης όταν χρησιμοποιούνται. Τα μοντέρνα εύκαμπτα ουρητηροσκόπια φέρουν κανάλι εργασίας διαμέτρου 3,6F.
Οι δύο κύριες πηγές κατακερματισμού των λίθων είναι τα ηλεκτροϋδραυλικά κύματα και οι ακτίνες laser. Τα πρώτα τείνουν να καταργηθούν λόγω του μεγάλου βαθμού διήθησης στους ιστούς και της πιθανότητας κάκωσης. Η κατασκευή και η χρήση ινών holmium laser μικρής διαμέτρου, έως και 200μm, δεν παρεμποδίζει την κάμψη και στροφή του εύκαμπτου ουρητηροσκοπίου, ιδιότητες που είναι πολύτιμες για την ανεύρεση και τον κατακερματισμό των λίθων στο πυελοκαλυκικό σύστημα. Οι ιδιότητες του holmium laser δίνουν την δυνατότητα αντιμετώπισης οποιουδήποτε μεγέθους λίθου διατηρώντας πολύ καλή διεγχειρητική όραση.
Μετά τον κατακερματισμό των λίθων τα εναπομείναντα μικρά αποσμασμένα τεμάχια αφαιρούνται με τη βοήθεια ειδικών καλαθιών. Τα τελευταία αποτελούνται από νιτινόλη, έχουν διαφορετικά σχήματα, μεγέθη και χρήσεις και προωθούνται διαμέσου του ουρητηροσκοπίου για συλλάβουν το λίθο υπό άμεση όραση.
Μετά το τέλος του κατακερματισμού του λίθου αφαιρείται το ουρητηρικό θηκάρι και τοποθετείται ουρητηρικό αυτοσυγκρατούμενος καθετήρας (pig-tail). Ο τελευταίος αφαιρείται σε μία ή δύο εβδομάδες μετά το χειρουργείο.

Η εύκαμπτη laser νεφρολιθοτριψία είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική για την αντιμετώπιση των λίθων του νεφρού. Ουσιαστικά πρόκειται για ανιούσα ενδονεφρική χειρουργική (RIRS, retrogade intrarenal surgery), όπου ενδοσκοπικά, διαμέσου της ουρήθρας, της κύστης και του ουρητήρα αντιμετωπίζονται οι λίθοι του νεφρού. Αποτελεί μια ασφαλή μέθοδο με υψηλά ποσοστά επιτυχίας και σύντομο διάστημα νοσηλείας.

Τεχνική Dusting (κονιορτοποίηση του λίθου)
• χαμηλή ενέργεια (0.2–0.5J)
• υψηλή συχνότητα (15–20Hz)
• παλμός μακράς διάρκειας (800μsec)

Η τεχνολογική ανάπτυξη στον τομέα της ουρητηρικής και νεφρικής ενδοσκοπικής χειρουργικής με οπτικές ίνες υψηλής ευκρίνειας, εύκαμπτα και μικρότερης διαμέτρου ενδοσκόπια και λεπτών ινών laser έχει φέρει «επανάσταση» στη θεραπεία των λίθων του ουροποιητικού συστήματος.

Διαφορετικές τεχνικές λιθοτριψίας (ρυθμίσεις laser: ενέργεια, συχνότητα, διάρκεια παλμού) μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανάλογα με τις προτιμήσεις του χειρουργού και την σκληρότητα του λίθου.

Dusting (κονιορτοποίηση του λίθου)
Fragmentation (θρυμματισμός του λίθου)
“Popcorn effect”

Η διαδερμική νεφρολιθοτριψία αποτελεί μια καθιερωμένη, ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο στην θεραπεία της λιθίασης του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος, που έχει στόχο την αφαίρεση μεγάλων λίθων απευθείας από τους νεφρούς. Το πλεονέκτημα της είναι, ότι ακόμη και πολύ μεγάλοι λίθοι αφαιρούνται με μία μόνο επέμβαση, ωστόσο σε σύγκριση με την εξωσωματική λιθοτριψία και την ουρητηροσκόπηση είναι σχετικά πιο επεμβατική μέθοδος.

Η διαδερμική νεφρολιθοτριψία διεξάγεται υπό γενική αναισθησία. Ο ουρολόγος παρακεντάει το νεφρό με βελόνα μέσω του δέρματος. Στη συνέχεια διευρύνει το κανάλι παρακέντησης (από την οσφυϊκή χώρα έως το εσωτερικό του νεφρού) τόσο, ώστε να μπορεί να εισέλθει το νεφροσκόπιο. Ανάλογα με το μέγεθος του λίθου, είτε αφαιρείται ολόκληρος είτε κατακερματίζεται πρώτα σε μικρότερα κομμάτια. Ο κατακερματισμός του λίθου γίνεται με laser ή άλλες πηγές ενέργειας. Στο τέλος της επέμβασης συνήθως τοποθετείται ένας σωλήνας (διαδερμική νεφροστομία) για την εξασφάλιση της εξόδου των ούρων από το νεφρό.

Ποσοστό επιτυχίας: 95% – 98%
Ποσοστό επιπλοκών: 1%
Προβλεπόμενος χρόνος νοσηλείας: 48-72 ώρες
Γρήγορη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες