Αντιμετώπιση σήψης σε αποφραγμένο νεφρό: ένα άκρως επείγον ουρολογικό πρόβλημα

Ο κολικός του νεφρού αποτελεί ένα ιδιαίτερα συχνό πρόβλημα στην καθημερινή κλινική πράξη. Πολλές φορές παρουσιάζεται με ιδιαίτερα θορυβώδεις κλινικές εκδηλώσεις, ενώ απαιτείται ενδελεχής κλινική, εργαστηριακή και απεικονιστική προσέγγιση του ασθενούς, με σκοπό τη διαφορική διάγνωση από άλλες σοβαρές παθολογικές καταστάσεις, αλλά και την αναγνώριση πιθανών επιπλοκών της απόφραξης του ουροποιητικού. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αντιμετώπιση είναι συντηρητική λόγω της αυτόματης αποβολής των λίθων, κρίνεται όμως αναγκαία η άμεση επεμβατική αντιμετώπιση όταν αυτό ενδείκνυται, αρχικά με άρση της απόφραξης και στη συνέχεια με αντιμετώπιση της αιτίας.

Αν έχετε κολικό νεφρού μαζί με πυρετό ή αν αισθάνεστε ασυνήθιστη κούραση και αδυναμία, θα πρέπει να πάτε στο πλησιέστερο ουρολογικό τμήμα αμέσως.
Θα κάνετε εξετάσεις αίματος και ούρων για να ελεγχθεί αν ο νεφρός σας φλεγμαίνει ή είναι αποφραγμένος.

Με τον όρο αποφρακτική ουροπάθεια, αναφερόμαστε στην παρακώλυση της φυσιολογικής ροής των παραγομένων από το νεφρό ούρων, σε οποιοδήποτε σημείο της αποχετευτικής οδού. Ανεξαρτήτως του αιτίου, η στάση των ούρων προκαλεί διάταση της ουροφόρου οδού, κεντρικότερα της απόφραξης, με ουρολογικές, νεφρικές και συστηματικές επιπτώσεις. Η κρισιμότητά της απόφραξης εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, κυρίως από το επίπεδο που παρατηρείται το κώλυμα, αν αφορά στον έναν ή και στους δύο νεφρούς καθώς και από τη διάρκειά της.

Η συντηρητική αγωγή δεν είναι η καταλληλότερη για ασθενείς με παράγοντες κινδύνου ουροσήψης, όπως είναι η παρατεταμένη απόφραξη, το εμμένον άλγος ή η ταυτόχρονη λοίμωξη.

Η γρήγορη διάγνωση και η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση της απόφραξης έχουν ιδιαίτερα σημαντική αξία, καθώς η νεφρική βλάβη από την στάση των ούρων εξαρτάται από τη διάρκεια της.

Η στάση των ούρων αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη λοιμώξεων του ουροποιητικού. Αθεράπευτες ουρολοιμώξεις επί συνυπάρχουσας απόφραξης είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε σηπτικές καταστάσεις.

Η σήψη ως κλινική έννοια καθορίζεται από τις ακόλουθες κλινικές και εργαστηριακές παραμέτρους:

• πυρετός >38°C ή υποθερμία <35°C
• ταχυκαρδία (περισσότερες από 90 σφύξεις/λεπτό)
• ταχύπνοια (περισσότερες από 20 αναπνοές/λεπτό)
• λευκοκυττάρωση

Απαιτείται άµεση διάγνωση και έγκαιρη θεραπεία (εντός της 1ης ώρας).

Η παροχέτευση οποιασδήποτε απόφραξης αποτελεί πρώτης γραμμής θεραπεία.

Στην ουροσήψη οι ασθενείς προσβάλλονται από μικρόβια που προκαλούν οξεία φλεγμονή στις ουροφόρους οδούς και στο ανδρικό γεννητικό σύστημα και είναι συνήθως αποτέλεσμα απόφραξης.

Ένας αποφραγμένος, επιμολυσμένος νεφρός είναι επείγον ουρολογικό πρόβλημα.

Σε σηπτικούς ασθενείς με λίθους που αποφράσσουν θα πρέπει να αποσυμφορείται επειγόντως το αποχετευτικό σύστημα, με τη χρήση είτε ουρητηρικού stent ή διαδερμικής νεφροστομίας.

Η οριστική θεραπεία του λίθου θα πρέπει να αναβάλλεται μέχρι την αποκατάσταση της ουροσήψης. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, με σοβαρή σήψη και/ή με σχηματισμό αποστήματος, μπορεί να είναι αναγκαία η πραγματοποίηση επείγουσας νεφρεκτομής.

Πρόληψη ουροσήψης  

• Τάχιστη διόρθωση υποκείμενης βλάβης (απόφραξης)
• Έγκαιρη αναγνώριση σημείων σήψης
• Άμεση έναρξη αντιβίωσης
• Αποκατάσταση άρδευσης οργάνων

Δεδομένου ότι ο κολικός του νεφρού δεν αντιμετωπίζεται αποκλειστικά από ουρολόγους, θεωρείται αναγκαία η πλήρης ενημέρωση, καθώς και ο σωστός προσανατολισμός με τη χρήση κατευθυντήριων οδηγιών, όσον αφορά στην προσέγγιση των ασθενών, την αναγνώριση των επιπλεγμένων περιπτώσεων και τη διακομιδή τους σε ειδικά κέντρα επεμβατικής αντιμετώπισης.

Όλοι οι ασθενείς με αποφρακτική ουροπάθεια πρέπει να αντιμετωπίζονται στο νοσοκομείο.

Η απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος, αποτελεί μια συνήθη αιτία νεφρικής ανεπάρκειας, αλλά σημαντικό είναι, πως η κατάσταση αυτή είναι αναστρέψιμη με την έγκαιρη και κατάλληλη θεραπεία.

Η έγκαιρη διάγνωση και η χορήγηση θεραπείας το συντομότερο δυνατόν είναι αποφασιστικής σημασίας για την επιτυχή έκβαση της ουροσήψης.