Κατάθλιψη και σεξουαλική δυσλειτουργία

Μεγάλο ποσοστό ασθενών που παρουσιάζουν στυτική δυσλειτουργία πάσχουν και από κατάθλιψη και είναι βέβαιο ότι η σχέση κατάθλιψης και διαταραχής της στύσης είναι αμφίδρομη.

Περίπου 1 στους 2 ασθενείς με στυτική δυσλειτουργία έχει συμπτώματα κατάθλιψης.

Η κατάθλιψη είναι μια νόσος η οποία επηρεάζει τόσο τον ίδιο τον ασθενή, όσο και την σύντροφο του, την οικογένεια του, το εργασιακό του περιβάλλον και το γενικότερο πλαίσιο του συστήματος υγείας. Είναι μια συχνή, σοβαρή και συχνά μη διαγιγνωσκόμενη ασθένεια, που συναντάται σε όλες τις φυλές και τους πολιτισμούς, προκαλεί υποβάθμιση της λειτουργικότητας και της ποιότητας ζωής του ατόμου, καθώς και αύξηση της σωματικής νοσηρότητας και της θνησιμότητας.

Κατάθλιψη, καρδιαγγειακή νόσος, στυτική δυσλειτουργία

Η μεγάλη συχνότητα της νόσου (12% των ανδρών και 25% των γυναικών θα νοσήσουν τουλάχιστον μια φορά στην ζωή τους) και η συχνή επανεμφάνισή της την τοποθετούν στην πρώτη τριάδα αιτιών αναπηρίας. Σήμερα είναι τόσο συχνή που σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας υποφέρουν απ’ αυτήν παγκοσμίως περισσότεροι από 300 εκατ. άνθρωποι όλων των ηλικιών. Στις ΗΠΑ έχει υπολογιστεί ότι ετησίως διαγιγνώσκονται ετησίως 18 εκατομμύρια ασθενείς με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, ενώ 12 έως 18 εκατομμύρια άνθρωποι λαμβάνουν αγωγή με αντικαταθλιπτικά κυρίως λόγω κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών.

Υπάρχει σίγουρα μια αμφίδρομη σχέση ανάμεσα στην κατάθλιψη και τη στυτική δυσλειτουργία.

Η μέτρια ή η βαριά κατάθλιψη ή η χρήση ορισμένων αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, μπορεί να προκαλέσουν τη στυτική δυσλειτουργία. Αλλά και η στυτική δυσλειτουργία μπορεί ανεξάρτητα και από μόνη της, να προκαλέσει ή να επιδεινώσει την κατάθλιψη.

Οι συνέπειες στην επιβάρυνση της κατάθλιψης από την ανδρική στυτική δυσλειτουργία, δεν σταματάνε στον ίδιο τον πάσχοντα, αλλά επεκτείνονται και στην ερωτική σύντροφο.

Οι γυναίκες με ερωτικό σύντροφο που πάσχει από προβλήματα στύσης, εμφανίζουν κατάθλιψη σε ποσοστό 44% !

Κατάθλιψη και σεξουαλική δυσλειτουργία

Η σεξουαλική διαταραχή είναι ένα συχνό και υποτιμημένο πρόβλημα στους ψυχιατρικούς ασθενείς, με υψηλή επικράτηση σε όλες τις διαγνωστικές ομάδες ψυχικών παθήσεων, και ιδιαίτερα στους καταθλιπτικούς ασθενείς. Οι γυναίκες ασθενείς αποδίδουν συχνότερα αυτήν την σεξουαλική εξασθένιση, κυρίως στη ψυχική ασθένειά τους. Οι άνδρες ασθενείς αποδίδουν συχνότερα αυτήν την σεξουαλική εξασθένιση, κυρίως στο φάρμακό τους. Το ποσοστό των πασχόντων από κατάθλιψη, που δεν λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα, αναφέρει κάποια σεξουαλική διαταραχή σε ποσοστό 86%. Η σεξουαλική διαταραχή μπορεί να είναι ένα ή κάποιος συνδυασμός, από τα εξής τρία πιθανά προβλήματα: μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, μειωμένη σεξουαλική διέγερση, δυσκολία στον οργασμό.

Οι σεξουαλικές διαταραχές συχνά υποτιμώνται από τους ψυχιάτρους, ενώ είναι οι κυριότερες ανεπιθύμητες ενέργειες των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Αυτές επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών και συντελούν σημαντικά (50%) στη μη συμμόρφωση στη θεραπεία.

Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRIs, Selective serotonin reuptake inhibitors), Κατάθλιψη και σεξουαλική δυσλειτουργία

Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης, (SSRIs, Selective serotonin reuptake inhibitors)

Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής του ανθρώπινου εγκέφαλου. Χαμηλά επίπεδα της σεροτονίνης, εμπλέκονται στην εμφάνιση κατάθλιψης. Τα φάρμακα που επιλεκτικά αναστέλλουν την επαναπρόσληψη της σεροτονίνης, αυξάνουν τα επίπεδα της ελεύθερης σεροτονίνης, θεραπεύοντας έτσι την κατάθλιψη.

Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης είναι μια κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούνται ως αντικαταθλιπτικά για τη θεραπεία της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής και των διαταραχών άγχους.

• Σιταλοπράμη (Seropram)
• Εσιταλοπράμη (Cipralex)
• Φλουοξετίνη (Ladose)
• Φλουβοξαμίνη (Dumyrox)
• Παροξετίνη (Seroxat)
• Σερταλίνη (Zoloft)

H κύρια ένδειξη των SSRI αντικαταθλιπτικών είναι η μείζονα κατάθλιψη, μονοπολική ή διπολική. Εκτός από την κατάθλιψη, ορισμένα SSRI είναι αποτελεσματικά και στη διαταραχή πανικού με ή χωρίς αγοραφοβία, στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, καθώς και σε άλλες καταστάσεις, όπως οι νυκτερινές ενουρήσεις, η βουλιμία, κ.ά.

Τα φάρμακα της οικογένειας των SSRI, παρουσιάζουν κοινά χαρακτηριστικά και παρενέργειες. Μπορούν να προκαλέσουν διάφορους τύπους σεξουαλικής δυσλειτουργίας όπως ανοργασμία, στυτική δυσλειτουργία, μειωμένη libido, καθυστερημένη εκσπερμάτωση, απώλεια αισθητικότητας ή μειωμένη αισθητικότητα των γεννητικών οργάνων. Αυτή η δυσλειτουργία μπορεί να επηρεάσει σοβαρό ποσοστό ασθενών (έως και 30%).

«…αν υπάρχει κόλαση πάνω στη Γη, θα τη βρείτε στην καρδιά ενός μελαγχολικού…»

(Τhe Anatomy of Melancholy, Robert Burton, 1621)