Πρόωρη Εκσπερμάτιση

Η πρόωρη εκσπερμάτιση αποτελεί την πιο συχνή διαταραχή των δυσλειτουργιών της εκσπερμάτισης και εμφανίζεται περίπου στο 1/3 των ανδρών.

Ορίζεται ως η μη ικανότητα του άντρα να ελέγχει ο ίδιος την εκσπερμάτισή του με αποτέλεσμα να κορυφώνει χωρίς τη θέλησή του, με ελάχιστο σεξουαλικό ερεθισμό, πριν, κατά τη διάρκεια, ή σχεδόν αμέσως μετά τη διείσδυση και πριν το επιθυμήσει ο ίδιος.

Ιστορική Αναδρομή

Ο Karl Abraham το 1917 εισήγαγε τον όρο «ejaculatio praecox» για να περιγράψει το φαινόμενο της πρόωρης εκσπερμάτισης. Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεώρηση που πρότεινε, η πρόωρη εκσπερμάτιση θεωρήθηκε νεύρωση που οφείλονταν σε άλυτες ενδοψυχικές συγκρούσεις. Για μεγάλο χρονικό διάστημα η ψυχανάλυση θεωρούνταν θεραπεία πρώτης επιλογής για την αντιμετώπιση της διαταραχής. Ωστόσο, τα ερευνητικά δεδομένα που στήριξαν την συγκεκριμένη θέση υπήρξαν εξαιρετικά περιορισμένα. Επιπλέον, εκείνη την περίοδο δεν έγινε καμία προσπάθεια διάκρισης μεταξύ πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόωρης εκσπερμάτισης. Την ίδια χρονική περίοδο η βιολογική προσέγγιση αγνοούσε την νευροφυσιολογία της εκσπερμάτισης και ήταν κατά κύριο λόγο ουρολογική. Σύμφωνα με αυτήν, η πρόωρη εκσπερμάτιση οφείλονταν σε «υπερευαισθησία» της βαλάνου του πέους και σε ανατομικές ιδιαιτερότητες.

Το 1943 ο Γερμανός ενδοκρινολόγος Bernhad Shapiro, υποστήριξε ότι η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι μια ψυχοσωματική διαταραχή και θεώρησε ότι ένας συνδυασμός βιολογικών και ψυχολογικών παραγόντων διαδραματίζουν ρόλο στην εκδήλωσή της. Περιέγραψε δύο τύπους πρόωρης εκσπερμάτισης. Για την καθυστέρηση της εκσπερμάτισης ο Shapiro πρότεινε τη χρήση αναισθητικών κρεμών.

Το 1956 ένας Βρετανός ουρολόγος, ο James Semans, περιέγραψε την τεχνική start-stop για την καθυστέρηση της εκσπερμάτισης. Στην συνέχεια, την δεκαετία του 1970 οι William Masters και Virginia Johnson υποστήριξαν ότι η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι αποτέλεσμα μαθημένης συμπεριφοράς και διαιωνίζεται καθώς προκαλεί σημαντικό άγχος επίδοσης. Ενισχύοντας την τεχνική του Semans  πρότειναν την μέθοδο «squeeze» για την καθυστέρηση της.

O Waldinger και οι συνεργάτες του το 1998 υποστήριξαν ότι η πρωτογενής πρόωρη εκσπερμάτιση είναι μια διαταραχή που καθορίζεται κυρίως από νευροβιολογικούς και γενετικούς παράγοντες. Θεώρησαν ότι σχετίζεται με μειωμένη σεροτονεργική νευροδιαβίβαση και ενεργοποίηση συγκεκριμένων 5-ΗΤ υποδοχέων. Η εισαγωγή των SSRI’s στην θεραπευτική αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης επέφερε σημαντικές αλλαγές στην θεώρηση της διαταραχής. Οι ερευνητικές ενδείξεις και η κλινική παρατήρηση για την αποτελεσματικότητα των συγκεκριμένων φαρμάκων, η δυνατότητα τόσο συστηματικής όσο και κατ’ επίκληση χρήσης τους, σε συνδυασμό με τις λίγες αναφερόμενες παρενέργειες τα κατέστησαν  μια από τις θεραπείες για την αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης.

Πρόωρη Εκσπερμάτιση

Ορισμοί πρόωρης εκσπερμάτισης

Η ετερογένεια των προτεινόμενων θεωριών για την αιτιολογία και την παθογένεια της διαταραχής έχει οδηγήσει σε διχογνωμία ως προς τον ορισμό και την ταξινόμησή της. Κατά καιρούς έχουν προταθεί διαφορετικοί ορισμοί που στερούνται ερευνητικής τεκμηρίωσης, είναι ασαφείς και βασίζονται ως επί το πλείστον σε υποκειμενικές κλινικές παρατηρήσεις.

Εξαιτίας της ετερογένειας των διαθέσιμων ορισμών προέκυψε η ανάγκη συντονισμένης επιστημονικής θεώρησης της διαταραχής με στόχο την ορθότερη  διάγνωση και κοινά αποδεκτή αντιμετώπισή της. Έτσι με βάση τα πρόσφατα διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα φαίνεται ότι η εκσπερμάτιση που έρχεται σε διάστημα μικρότερο του ενός λεπτού από τη διείσδυση στον κόλπο, προκαλεί δυσφορία και θεωρείται δυσλειτουργική διαταραχή (Waldinger, 2013).

Οι περισσότεροι διαθέσιμοι ορισμοί αναφέρονται σε:

  • Σύντομη εκσπερμάτιση από τη στιγμή της διείσδυσης στον κόλπο,
  • Αντιλαμβανόμενη έλλειψη ελέγχου ή αδυναμία καθυστέρησης της επικείμενης εκσπερμάτισης
  • Δυσφορία και προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις εξαιτίας της διαταραχής.

Οι πιο πρόσφατοι ορισμοί προσδιορίζουν δύο κατηγορίες πρόωρης εκσπερμάτισης την πρωτογενή και την δευτερογενή.

Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, η πρόωρη εκσπερμάτιση σχετίζεται με την αδυναμία του ατόμου να ελέγξει την εκσπερμάτιση για χρονικό διάστημα ικανοποιητικό ώστε και οι δύο σύντροφοι να απολαύσουν την σεξουαλική πράξη. Εκδηλώνεται είτε με εκσπερμάτιση η οποία συμβαίνει ακριβώς στην έναρξη της διείσδυσης ή λίγα δευτερόλεπτα αργότερα (διάστημα 15 δευτερολέπτων ή και μικρότερο).

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή ουρολογική εταιρία (European Association of Urology, Guidelines on Disorders of Ejaculation, 2001) η εκσπερμάτιση θεωρείται πρόωρη όταν το άτομο αδυνατεί να την ελέγξει για «επαρκές» χρονικό διάστημα πριν την κολπική διείσδυση.

Ο οργανισμός International Consultation on Urological Diseases ορίζει την πρόωρη εκσπερμάτιση ως επίμονη ή υποτροπιάζουσα εκσπερμάτιση με ελάχιστο ερεθισμό που συμβαίνει πριν, κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά την ενδοκολπική διείσδυση και εκτός του βουλητικού ελέγχου του ατόμου. Η πρόωρη εκσπερμάτιση προκαλεί στο άτομο ή/και στον/στην σύντροφό του ενόχληση και δυσφορία.

Η Αμερικανική Ουρολογική Εταιρία (American Urological Association Guideline on the Pharmacologic Management of Premature Ejaculation, 2004) χαρακτηρίζει ως πρόωρη την εκσπερμάτιση που συμβαίνει νωρίτερα από το επιθυμητό χρονικό διάστημα, είτε πριν, είτε αμέσως μετά την διείσδυση, προκαλώντας σημαντική δυσφορία στον ένα ή και στους δυο συντρόφους.

Σύμφωνα με την International Society of Sexual Medicine ένα άτομο εμφανίζει δυσλειτουργία όταν η εκσπερμάτιση συμβαίνει, πάντα ή σχεδόν πάντα, πριν ή μέσα σε ένα λεπτό από την ενδοκολπική διείσδυση. Η διαταραχή μπορεί να είναι παρούσα από την αρχή της σεξουαλικής ζωής του ατόμου ή να προκύψει μετά από μια δυσάρεστη εμπειρία σύντομης εκσπερμάτισης. Το άτομο αδυνατεί να καθυστερήσει την εκσπερμάτιση σε όλες ή σχεδόν όλες τις απόπειρες ενδοκολπικής διείσδυσης και η διαταραχή έχει σημαντικές επιπτώσεις όπως δυσφορία και σημαντική ενόχληση, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις το άτομο αποφεύγει να εμπλακεί σε στενές διαπροσωπικές σχέσεις που προϋποθέτουν εγγύτητα.

Πρόωρη Εκσπερμάτιση

 

Πρόωρη Εκσπερμάτιση

Παρόλο που η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι μια συνηθισμένη σεξουαλική δυσλειτουργία των ανδρών, δεν έχει γίνει πλήρως κατανοητή. Οι ασθενείς συνήθως είναι απρόθυμοι να συζητήσουν τα συμπτώματά τους και αρκετοί γιατροί δε γνωρίζουν τις αποτελεσματικές θεραπείες. Σαν αποτέλεσμα οι ασθενείς είτε δε διαγιγνώσκονται σωστά, είτε λαμβάνουν εσφαλμένη θεραπεία.

Η πρόωρη εκσπερμάτιση (χρόνια και επίκτητη) είναι μια ανδρική σεξουαλική δυσλειτουργία που χαρακτηρίζεται από τα παρακάτω:

• Εκσπερμάτιση που συμβαίνει πάντα ή σχεδόν πάντα, πριν ή περίπου εντός ενός λεπτού μετά την κολπική διείσδυση (χρόνια πρόωρη εκσπερμάτιση) ή κλινικά σημαντική και ενοχλητική ελάττωση της περιόδου μετά την κολπική διείσδυση έως την εκσπερμάτιση, συνήθως 3 λεπτά ή λιγότερο (επίκτητη πρόωρη εκσπερμάτιση).
• Αδυναμία καθυστέρησης της εκσπερμάτισης σε όλες ή σχεδόν όλες τις κολπικές διεισδύσεις.
• Αρνητικές προσωπικές επιπτώσεις, όπως αγωνία, ενόχληση, απογοήτευση και/ή αποφυγή της σεξουαλικής και συναισθηματικής εγγύτητας.

Πρόωρη Εκσπερμάτιση

Η σεξουαλική αυτή δυσλειτουργία επηρεάζει σημαντικά την ψυχολογία και την ποιότητα ζωής των ανδρών, όπως επίσης και τις σχέσεις στα ζευγάρια. Αποτελεί μια κατάσταση η οποία προκαλεί σημαντικό άγχος και αμηχανία στον άνδρα και μπορεί να είναι αιτία σημαντικών αναταράξεων στις σχέσεις με τη σύντροφο, επηρεάζοντας αρνητικά τις σεξουαλικές σχέσεις.

Η σύντροφος φαίνεται να δυσφορεί πολύ περισσότερο σε αυτή τη διαταραχή από ότι σε άλλες διαταραχές της στύσης, γιατί αισθάνεται ότι ο άνδρας τη θέλει μόνο για να ικανοποιήσει τον εαυτό του.

Το πρόβλημα της πρόωρης εκσπερμάτισης μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική αγωγή ή/και θεραπεία συμπεριφοράς.

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει κυρίως την χορήγηση:

• ουσιών που συνήθως δίνονται για την αντικαταθλιπτική τους δράση (εκλεκτικών αναστολέων της επαναπρόσληψης της σεροτονίνης)
• τοπικών αναισθητικών φαρμάκων

Οι θεραπείες συμπεριφοράς περιλαμβάνουν κυρίως:

• την τεχνική διακοπής/έναρξης (stop/start) της σεξουαλικής επαφής
• την τεχνική διακοπής της επαφής και συμπίεσης της βαλάνου (stop/squeeze)

Θεραπευτική αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης

Συστάσεις για τη διαγνωστική προσέγγιση της πρόωρης εκσπερμάτισης

  • Η διάγνωση και ταξινόμηση της πρόωρης εκσπερμάτισης βασίζεται στο ιστορικό. Πρέπει να εκτιμά τον IELT (intravaginal ejaculatory latency time), τον έλεγχο της εκσπερμάτισης και το βαθμό ενόχλησης που προκαλείται από την πρόωρη εκσπερμάτιση.
  • Στην κλινική πράξη είναι αρκετή η εκτίμηση του IELT από τον ασθενή.
  • Η χρήση χρονομέτρου είναι απαραίτητη μόνο στις κλινικές μελέτες.
  • Η χρήση των ειδικών ερωτηματολογίων μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση. Η εφαρμογή τους στην κλινική πράξη είναι υπό έρευνα.
  • Η φυσική εξέταση μπορεί να βοηθήσει στην αρχική εκτίμηση των ασθενών και κυρίως στη διάγνωση παθήσεων που σχετίζονται με τις διάφορες σεξουαλικές διαταραχές.
  • Οι εργαστηριακές εξετάσεις πρέπει να γίνονται μόνο όταν υπάρχουν συγκεκριμένα δεδομένα από το ιστορικό ή τη φυσική εξέταση.

 Συστάσεις για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης

  • Η Σ.Δ., άλλη σεξουαλική διαταραχή ή φλεγμονή πρέπει να αντιμετωπίζεται πρώτα.
  • Οι συμπεριφορικές μέθοδοι μπορεί να αποτελεσματικές βραχυχρόνια, αλλά είναι χρονοβόρες, δύσκολες και απαιτούν τη συμμετοχή της συντρόφου.
  • Η καθημερινή χρήση των SSRI αποτελεί πρώτης γραμμής θεραπευτική επιλογή.
  • Τα τοπικά αναισθητικά αποτελούν εναλλακτική των SSRI μέθοδο.
  • Η αποτελεσματικότητα των PDE-5 είναι στην καλύτερη περίπτωση οριακή.
  • Η υποτροπή είναι πολύ πιθανή μετά τη διακοπή της θεραπείας.
  • Οι συμπεριφορικές μέθοδοι μπορούν να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα της φαρμακοθεραπείας ή να καθυστερήσουν την υποτροπή.

Θεραπευτική αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης

Συμπεράσματα

  • Η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι μια από τις συχνότερες σεξουαλικές διαταραχές. Η διάγνωση βασίζεται στη λήψη του ιατρικού και σεξουαλικού ιστορικού.
  • Οι SSRI’s και τα τοπικά αναισθητικά είναι οι πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές.
  • Μόνο η δαποξετίνη έχει εγκριθεί σε ορισμένες χώρες για την αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης.
  • Οι συμπεριφορικές τεχνικές μπορεί να είναι αποτελεσματικές, αλλά είναι γενικά δύσκολο να εφαρμοστούν. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να συζητούνται οι ανάγκες και οι προσδοκίες των ασθενών.

 

Διαβάστε Περισσότερα

Η εκσπερμάτιση είναι η έκκριση του σπέρματος από την ανδρική αναπαραγωγική οδό, και συνήθως συνοδεύεται από οργασμό. Είναι το τελικό στάδιο και ο φυσικός στόχος της ανδρικής σεξουαλικής διέγερσης και αποτελεί βασικό συστατικό της φυσικής σύλληψης.
Μάθετε περισσότερα για τις συχνότερες διαταραχές της εκσπερμάτισης.

Κλείστε ένα ραντεβού με τον Γιατρό

Συμπληρώστε την παρακάτω φόρμα και θα επικοινωνήσουμε μαζι σας

Ωράριο Ιατρείου Αθήνας

Λ.Κηφισίας 102 - Αθήνα
Tηλ: 210 7222942
Κιν: 6980388332
fax: 210 7222953

Δευτέρα - Πέμπτη: 16.00 - 21.00
Σάββατο: 09.00 - 13.00

Ωράριο Ιατρείου Τρίπολης

Κ.Παλαιολόγου 7 - Τρίπολη
Tηλ: 2710 223202
Κιν: 6983488485
fax: 2710 223202

Δευτέρα: 19.00 - 21.00
Τρίτη: 09.00 - 14.00
Παρασκευή: 16.00 - 21.00