Λοιμώξεις από χλαμύδια

Τα χλαμύδια αποτελούν τα συχνότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ). Είναι γνωστή και ως σιωπηλή ασθένεια αφού πάνω από το 70% των γυναικών και από το 50% των ανδρών δεν εμφανίζουν συμπτώματα.

Η ονομασία προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “χλαμύδα” (που σημαίνει “μανδύας”) λόγω της μορφής, καθώς μοιάζει με μανδύα που τυλίγει τον πυρήνα του μολυσμένου κυττάρου.

Η λοίμωξη μεταδίδεται μέσω κάθε μορφής σεξουαλικής επαφής (κολπικό, πρωκτικό και στοματικό σεξ), ενώ μπορεί να μεταδοθεί και από μολυσμένη μητέρα στο μωρό στη διάρκεια φυσιολογικού τοκετού.

Τα χλαμύδια είναι μέλη της οικογένειας Chlamydiaceae και είναι μικροί, μη κινητοί, Gram αρνητικοί, υποχρεωτικά ενδοκυττάριοι οργανισμοί που αναπτύσσονται στο κυτταρόπλασμα των κυττάρων-ξενιστών.

Δύο γένη χλαμυδίων έχουν κλινική σημασία για τον άνθρωπο, το γένος Chlamydia το οποίο περιλαμβάνει το είδος Chlamydia trachomatis, και το γένος Chlamydophila το οποίο περιλαμβάνει τα είδη Chlamydophila pneumoniae, Chlamydophila psittaci και Chlamydophila abortus.

Αυτοί οι οργανισμοί έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τα μικρόβια και είναι ευαίσθητα σε θεραπεία με αντιβιοτικά, ενώ μοιάζουν και με τους ιούς, απαιτώντας ζωντανά κύτταρα για τον πολλαπλασιασμό τους.

Οικογένεια Chlamydiaceae: 2 γένη 

το γένος Chlamydia

είδος

• Chlamydia trachomatis

το γένος Chlamydophila

είδη

• Chlamydophila pneumoniae
• Chlamydophila psittaci
• Chlamydophila abortus

Λοιμώξεις από χλαμύδια του τραχώματος (Chlamydia trachomatis) 

• Οι πιο συχνές ΣΜ λοιμώξεις
• Επίπτωση: 4 εκ. νέα περιστατικά/έτος (CDC)
• Επιπολασμός: 90 εκ. παγκοσμίως
• Συχνά ασυμπτωματικές λοιμώξεις
• Σημαντικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία
• Βασικότερο αίτιο για τη γυναικεία υπογονιμότητα παγκοσμίως

Κλινικές εκδηλώσεις

Άνδρες 

• Ουρηθρίτιδα
• Μεταγονοκοκκική ουρηθρίτιδα
• Επιδιδυμίτιδα
• Προστατίτιδα
• Υπογονιμότητα

Γυναίκες

• Τραχηλίτιδα
• Ενδομητρίτιδα
• Σαλπιγγίτιδα
• Ουρηθρίτιδα
• Επιπεφυκίτιδα
• Φαρυγγίτιδα
• Υπογονιμότητα
• Εξωμήτριος κύηση
• Πρόωρος τοκετός
• Αντιδραστική αρθρίτιδα

Συμπτώματα 

Τα χλαμύδια αποτελούν γενικά μια «σιωπηρή νόσο», επειδή το 75% των γυναικών και το 50% των ανδρών που έχουν μολυνθεί δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Αν όμως υπάρξουν συμπτώματα, εμφανίζονται 1-3 εβδομάδες μετά την πιθανή επαφή με το μικρόβιο.

Στις γυναίκες, τα βακτήρια αρχικά προσβάλουν το τράχηλο ή/και την ουρήθρα. Στο στάδιο αυτό η γυναίκα μπορεί να έχει κάποιας μορφής κολπικές εκκρίσεις ή ένα δυσάρεστο αίσθημα πόνου ή/και καψίματος κατά την ούρηση. Από εκεί, και αν η γυναίκα δεν πάρει θεραπεία, τα χλαμύδια «προχωρούν» σιγά σιγά και προς τη μήτρα και από εκεί στις σάλπιγγες, προκαλώντας τελικά πυελική φλεγμονώδη νόσο.

Στους άνδρες, τα χλαμύδια προκαλούν συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γονόρροιας. Ορισμένες φορές μπορεί να υπάρχει έκκριμα από την ουρήθρα ή ένα αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση. Σπανιότερα, μπορεί να παρουσιαστεί πόνος ή και πρήξιμο στον ένα ή και τους δύο όρχεις.

Συνοπτικά τα συμπτώματα στις γυναίκες είναι:

• Κολπικές εκκρίσεις
• Συχνουρία
• Αίσθημα καψίματος στην ουρήθρα
• Πόνος κατά την σεξουαλική επαφή
• Λίγες σταγόνες αίματος εκτός περιόδου
• Πόνος χαμηλά στην κοιλιά ή στη μέση

Στους άνδρες τα συμπτώματα είναι:

• Αίσθημα καψίματος στην ουρήθρα
• Δυσουρία
• Έκκριση υγρών από το έξω στόμιο της ουρήθρας
• Πόνος ή διόγκωση των όρχεων
• Ερυθρότητα και πρήξιμο γύρω από το πέος

Οι χλαμυδιακές λοιμώξεις, τόσο οι συμπωματικές όσο και οι ασυμπτωματικές, είναι πιθανό να δημιουργήσουν επιπλοκές με σοβαρότερες τη χρόνια φλεγμονώδη νόσο της πυέλου και την προσβολή των σαλπίγγων που ενέχουν τον κίνδυνο, στις γυναίκες, να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα. Τέλος, η απόφραξη των σαλπίγγων ως αποτέλεσμα χλαμυδιακής λοίμωξης είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για έκτοπη κύηση.

Γυναίκες χωρίς θεραπεία θα εμφανίσουν στείρωση σε ποσοστό 20%.

Χωρίς θεραπεία επιπλοκές:

Γυναίκες: φλεγμονώδη νόσο της πυέλου (στείρωση)

Νεογνά: πνευμονία, μόνιμη βλάβη των οφθαλμών

Άνδρες: επιδιδυμίτιδα (στείρωση)

Λοιμώξεις από χλαμύδια

Θεραπεία 

Οι χλαμυδιακές λοιμώξεις θεραπεύονται πλήρως, αν διαγνωσθούν έγκαιρα, με τη χορήγηση των κατάλληλων αντιβιοτικών.

Η αγωγή θα πρέπει να δίνεται αμέσως μετά τη λήψη των δειγμάτων για εργαστηριακό έλεγχο και εν αναμονή των αποτελεσμάτων.

Η αζιθρομυκίνη και η δοξυκυκλίνη εμφανίζουν υψηλή αποτελεσματικότητα έναντι της χλαμυδιακής λοίμωξης. Τα σχήματα μίας δόσης έχουν το πλεονέκτημα καλύτερης συμμόρφωσης του ασθενούς. Για μείωση της πιθανότητας μετάδοσης, σε ασθενείς που θεραπεύονται για χλαμυδιακή λοίμωξη, θα πρέπει να συστήνεται να απέχουν από σεξουαλικές επαφές για 7 ημέρες μετά από θεραπεία μιας δόσης ή έως την ολοκλήρωση του 7ήμερου σχήματος θεραπείας, δεδομένου βέβαια ότι τα συμπτώματα έχουν υποχωρήσει.

Για αποφυγή του κινδύνου επαναμόλυνσης, θα πρέπει επίσης να συστήνεται αποχή από τη σεξουαλική τους δραστηριότητα μέχρι να ολοκληρώσουν τη θεραπεία και οι εκάστοτε σεξουαλικοί σύντροφοι. Τέλος, πρέπει να προτείνεται στους ασθενείς έλεγχος και για άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως σύφιλη και HIV.

Προτεινόμενο σχήμα

Αζιθρομυκίνη 1 g από του στόματος, εφάπαξ ή

Δοξυκυκλίνη 100 mg x 2 από του στόματος, για 7 ημέρες

(εναλλακτικά σχήματα χορήγησης ερυθρομυκίνης ή οφλοξασίνης για 7 ημέρες)

Τρεις εβδομάδες μετά την αγωγή, οι ασθενείς πρέπει να επανεξεταστούν για την επιβεβαίωση της εκρίζωσης της λοίμωξης.

Η μοριακή δοκιμασία με ΝΑΑΤ θεωρείται η πλέον ευαίσθητη μέθοδος για τον έλεγχο των ασυμπτωματικών ατόμων με πλεονέκτημα τη δυνατότητα εξέτασης ούρων πρώτης ούρησης από άνδρες και γυναίκες.

ΔΕΛΤΙΟ ΔΗΛΩΣΗΣ ΛΟΙΜΩΔΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ
ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΠΟ ΧΛΑΜΥΔΙΑ (CHLAMYDIA TRACHOMATIS)