Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τουλάχιστον 48 εκατομμύρια ζευγάρια και 186 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από υπογονιμότητα.
Η κιρσοκήλη είναι η πιο συχνή, ευτυχώς διορθώσιμη, αιτία ανδρικής υπογονιμότητας. Ανευρίσκεται περίπου στο 40% των ανδρών με πρωτοπαθή υπογονιμότητα και έως και στο 80% των ανδρών με δευτεροπαθή υπογονιμότητα.
Μπορεί να επηρεάσει τη σπερματογένεση και να προκαλέσει διαταραχές των όρχεων και της επιδιδυμίδας μέσω πολλαπλών διαφορετικών παθοφυσιολογικών διεργασιών. Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που παράγονται από το οξειδωτικό stress έχουν αναγνωρισθεί ως σημαντικός παθογενετικός παράγοντας στην κιρσοκήλη.
Αρκετές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την παρουσία υψηλότερων επιπέδων οξειδωτικού stress σε υπογόνιμους άνδρες με κιρσοκήλη σε σύγκριση με γόνιμους άνδρες με ή χωρίς κιρσοκήλη και υπογόνιμους άνδρες με ιδιοπαθή υπογονιμότητα. Αυτό το εύρημα δικαιολογεί τη χρήση των αντιοξειδωτικών ως θεραπεία για την κιρσοκήλη.
Ωστόσο, στους περισσότερους ασθενείς, η κιρσοκηλεκτομή παραμένει ο χρυσός κανόνας αντιμετώπισης, με τα καλύτερα αποτελέσματα επί των παραμέτρων του σπέρματος και των ποσοστών φυσικής σύλληψης.
Τα αντιοξειδωτικά αποτελούν σημαντικό σύμμαχο για τη γονιμότητα του άνδρα. Πρόκειται για μία οικογένεια βιταμινών, ιχνοστοιχείων και άλλων ουσιών. Βοηθούν στην προστασία του οργανισμού από την βλάβη που προκαλείται από τις ελεύθερες ρίζες (ασταθή μόρια που καταστρέφουν τις κυτταρικές δομές).
Υποστηρίζεται ότι κάθε κύτταρο του σώματος δέχεται επίθεση περίπου 10.000 φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας από ελεύθερες ρίζες, επιταχύνοντας την διεργασία της γήρανσης. Τα αντιοξειδωτικά εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες ανακόπτοντας την περαιτέρω βλάβη και προστατεύοντας την κυτταρική υγεία.
Τα αντιοξειδωτικά δρουν ως ένας μηχανισμός άμυνας που “απασφαλίζει” τις ελεύθερες ρίζες. Συλλαμβάνουν τις ελεύθερες ρίζες όπου και αν βρίσκονται, με αποτέλεσμα οι τελευταίες να μην μπορούν να εξαπλωθούν και να προκαλέσουν βλάβη στα κύτταρα.
Τα τρέχοντα δεδομένα δεν μπορούν να υποστηρίξουν την από του στόματος μόνο φαρμακευτική θεραπεία σε υπογόνιμους άνδρες με μη φυσιολογικές σπερματικές παραμέτρους και κλινικά ψηλαφητή κιρσοκήλη. Η χειρουργική επέμβαση παραμένει η θεραπεία εκλογής.
Δεδομένου ότι η χειρουργική επέμβαση για κιρσοκήλη δεν οδηγεί πάντα στα αναμενόμενα αποτελέσματα, η επικουρική φαρμακευτική θεραπεία μπορεί να είναι μια αποδεκτή επιλογή. Η θεραπεία με αντιοξειδωτικά μπορεί να προσφέρει πρόσθετο όφελος.