Δευτέρα, 25 Μαρτίου 2019 / Published in Απεικονιστικές εξετάσεις, Διαγνωστικός Έλεγχος Αιματουρίας, Ιατρικοί Όροι

Αξονική Τομογραφία – Ουροποιητικό σύστημα

Η αξονική τομογραφία στη διερεύνηση του ουροποιητικού συστήματος είναι σημαντική.

Η αρχή της λειτουργίας στηρίζεται στις διαφορές της πυκνότητας μεταξύ των διαφόρων ιστών (αέρας, λίπος, οστά, μαλακά μόρια, επασβεστώσεις, νερό). Απεικονίζει πολύ καλά τον οπισθοπεριτοναϊκό χώρο και τις νεφρικές μάζες.

Στις απλές τομές (πριν την ενδοφλέβια έγχυση σκιαγραφικού) το νεφρικό παρέγχυμα έχει ομοιογενή υφή, η αντίθεση με το περινεφρικό λίπος δημιουργεί ένα λείο ομαλό περίγραμμα και η υψηλή πυκνότητα του ασβεστίου καθιστά εμφανείς και τους μικρότερους λίθους. Μετά την ενδοφλέβια έγχυση σκιαστικού υπάρχει βαθμιαίος εμπλουτισμός των νεφρικών αρτηριών (αρτηριακή φάση), του νεφρικού παρεγχύματος (νεφρογραφική φάση), του πυελοκαλυκικού συστήματος (απεκκριτική φάση) και της ουροδόχου κύστης.

Η αξονική τομογραφία έχει αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη ως μέθοδος απεικόνισης του ουροποιητικού συστήματος, ιδιαίτερα στη διερεύνηση της ουρολιθίασης και της αιματουρίας.

Διερεύνηση αιματουρίας

Η διερεύνηση της αιματουρίας, με την νέα τεχνική της αξονικής πυελογραφίας, προσφέρει πολλαπλά οφέλη, λόγω της δυνατότητας ανίχνευσης ακόμη και πολύ μικρών βλαβών, οι οποίες μπορεί να βρίσκονται σε οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού συστήματος. Η εξέταση συνίσταται αρχικά σε απλή σάρωση του εξεταζόμενου, χωρίς προετοιμασία. Στη συνέχεια με χορήγηση ενδοφλεβίου σκιαγραφικής ουσίας λαμβάνονται πολύ λεπτές τομές, οι οποίες μετά την ανασύνθεση, μέσω Η/Υ, καταδεικνύουν το μέγεθος και την έκταση της βλάβης.
Η ευαισθησία της μεθόδου φθάνει το 90%- 100% σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιογραφικά δεδομένα. Οι λήψεις αναδεικνύουν τόσο την μορφολογία του νεφρικού παρεγχύματος όσο και τις εστίες παθολογικής πρόσληψης της σκιαγραφικής ουσίας. Στην απεκκριτική φάση απεικονίζεται τόσο το πυελοκαλυκικό σύστημα, όσο και οι ουρητήρες και η ουροδόχος κύστη. Οι ανασυνθέσεις του αποχετευτικού συστήματος σε εικονική πραγματικότητα αποκαλύπτουν τόσο τη βατότητα των ουρητήρων, όσο και τυχόν βλάβες εντός του αυλού τους, μοναδικό πλεονέκτημα της μεθόδου, αφού δεν επηρεάζεται από τον αέρα και το περιεχόμενο του πεπτικού σωλήνα.

Η μέθοδος ενδείκνυται στην ανίχνευση των βλαβών του νεφρικού παρεγχύματος, οι οποίες για να γίνουν ορατές στους υπερήχους τις περισσότερες φορές έχουν ήδη φθάσει σε μεγαλύτερο μέγεθος, όπως και στην περίπτωση βλαβών του τοιχώματος της ουροδόχου κύστεως. Στην τελευταία περίπτωση, αναδεικνύονται επίσης και τα ανατομικά μόρια πέριξ της ουροδόχου, ώστε ο κλινικός ιατρός να συλλέξει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες προκειμένου να καθοριστεί περαιτέρω η θεραπευτική αγωγή.

Διερεύνηση ουρολιθίασης

Η διερεύνηση της λιθίασης του ουροποιητικού συστήματος, είναι πολύ απλή διαδικασία, αφού δεν χρειάζεται καμία προετοιμασία του ασθενούς, ενώ το αποτέλεσμα είναι άμεσο και ακριβές. Συγκριτικά με την ενδοφλέβια πυελογραφία στην κλασική ακτινολογία, η αξονική τομογραφία υπερέχει, στις περισσότερες των περιπτώσεων χωρίς χορήγηση ενδοφλεβίας σκιαγραφικής ουσίας μόνο με απλή σάρωση, δίνοντας τη δυνατότητα απεικόνισης και των λίθων οι οποίοι είναι ακτινοδιαυγαστικοί στις απλές ακτινογραφίες, ενώ εάν βρίσκονται κατά μήκος των ουρητήρων, προσδιορίζεται με ακρίβεια η θέση τους, το οποίο αποτελεί μοναδικό πλεονέκτημα της εξέτασης αυτής, αφού λόγω του αέρα στο πεπτικό σύστημα, η διερεύνηση με τη μέθοδο των υπερήχων αδυνατεί να διερευνήσει την πορεία των ουρητήρων. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα ακριβούς μέτρησης των διαστάσεων του λίθου, ώστε να αποφασιστεί η θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενούς (χειρουργική ή συντηρητική).

Η συμβολή της αξονικής τομογραφίας στη διερεύνηση της ουρολιθίασης είναι στη σημερινή εποχή πλέον καθοριστικής σημασίας και αποτελεί μέθοδο εκλογής.

Επίσης η αξονική τομογραφία στο ουροποιητικό χρησιμοποιείται για:

την εντόπιση και τη διάγνωση χωροκατακτητικών παθήσεων
τη σταδιοποίηση των νεοπλασμάτων
τη μελέτη των συγγενών διαμαρτιών
την απεικόνιση των απομακρυσμένων μεταστάσεων

Ποια είναι η προετοιμασία για την εξέταση;

Συνήθως, δε χρειάζεται κάποια ειδική προετοιμασία. Επειδή είναι πιθανό να χορηγηθεί κάποιο σκιαγραφικό φάρμακο, θα πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό σας:

Αν είστε αλλεργικό άτομο ή έχετε ευαισθησία σε φάρμακα, σκιαγραφικά, ιώδιο. Θα σας χορηγηθεί η κατάλληλη αγωγή, ώστε να υποβληθείτε με ασφάλεια στην εξέταση.
Αν πάσχετε από νεφρική ανεπάρκεια, γιατί η χορήγηση του σκιαγραφικού μπορεί να την επιδεινώσει. Μπορεί να χρειαστεί να κάνετε μία εξέταση αίματος για την εκτίμηση της νεφρικής λειτουργίας.
Αν παίρνετε φάρμακα για σακχαρώδη διαβήτη και κυρίως μετφορμίνη (Glucophage). Μπορεί να σας ζητηθεί να τα διακόψετε ένα 24ωρο πριν από την εξέταση.
Στη αξονική τομογραφία, υπάρχει ακτινοβολία, η οποία είναι μικρή. Σε περίπτωση εγκυμοσύνης, θα πρέπει οπωσδήποτε να ενημερώσετε τον γιατρό σας.
Αν σας χορηγηθεί σκιαγραφικό, μπορεί να νιώσετε έξαψη, μεταλλική γεύση στο στόμα, κεφαλαλγία, κνησμό, ναυτία και/ή τάση για έμετο. Αυτές οι επιδράσεις συνήθως υποχωρούν σε λίγα λεπτά.
Η διαδικασία δεν προκαλεί καθόλου πόνο.
Μετά το τέλος της εξέτασης, μπορείτε να ντυθείτε και να αποχωρήσετε από το εργαστήριο.
Μετά την αξονική τομογραφία, μπορείτε να συνεχίσετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες χωρίς κανένα περιορισμό.