Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι η καλοήθης αύξηση του μεγέθους του προστάτη. Ο προστάτης μεγαλώνει και από μέγεθος κάστανου μπορεί να φτάσει σε μέγεθος μανταρινιού ή ακόμα και πορτοκαλιού. Ο υπερπλαστικός προστατικός ιστός που προοδευτικά αναπτύσσεται γύρω από την ουρήθρα, την συμπιέζει και σιγά σιγά την αποφράσσει, δημιουργώντας έτσι μια σειρά από ενοχλήματα στο ουροποιητικό σύστημα, εμποδίζοντας την ούρηση. Ο μέσος λοβός του προστάτη είναι ένας επιπλέον λοβός που αναπτύσσεται συνήθως με την πάροδο της ηλικίας και προβάλλει μέσα στην ουροδόχο κύστη. Συχνά αποτελεί σημαντικό πρόβλημα στην ούρηση, αφού παίζει ρόλο κυματοθραύστη στη ροή των ούρων.
Πρέπει να τονιστεί ότι το μέγεθος του αδένα δεν έχει πάντα ανάλογη σχέση με τα αποφρακτικά συμπτώματα και τις επιπτώσεις της πάθησης στο ουροποιητικό. Έτσι μπορεί να υπάρχει ένας προστάτης μεγάλου μεγέθους και ο ασθενής να μην έχει αποφρακτικού τύπου ούρηση. Αντίθετα, ένας μικρός προστάτης (≤30gr) μπορεί να προκαλέσει έντονη συμπτωματολογία, σημαντικού βαθμού απόφραξη έως και επίσχεση ούρων.
Η διακοιλιακή υπερηχογραφική εκτίµηση της εσοχής του μέσου λοβού στην κύστη (IPP, Intravesical prostatic protrusion) είναι ένας εύκολα εκτιµούµενος και αξιόπιστος δείκτης της ύπαρξης υποκυστικού κωλύματος. Με αυτή τη μέτρηση υπολογίζεται η απόσταση της κορυφής του μέσου λοβού του προστάτη έως τη βάση του σε επαφή µε την ουροδόχο κύστη.
Με βάση την κλινική σημασία η IPP έχει χωριστεί σε 3 βαθμίδες:
- IPP grade I: 0-5mm
- IPP grade II: 5-10mm
- IPP grade III: >10mm
Η ύπαρξη μεγάλης προβολής του μέσου λοβού (κυρίως>10mm) σε συνδυασμό µε LUTS είναι εξαιρετικά αξιόπιστος δείκτης υποκυστικού κωλύματος.
Αυξηµένη IPP σχετίζεται µε:
- πτωχή ανταπόκριση στη φαρμακευτική θεραπεία
- αυξημένο κίνδυνο επιδείνωσης των συμπτωμάτων
- αυξημένο κίνδυνο χειρουργικής επέμβασης της ΚΥΠ
Επειδή η ανταπόκριση στη φαρμακευτική αγωγή σε συμπτωματικούς ασθενείς με ΚΥΠ και μεγάλη προβολή του μέσου λοβού (IPP grade III: >10mm) είναι πτωχή, η προτεινόμενη θεραπεία είναι η διουρηθρική εκτομή του μέσου λοβού.