Η διαδερμική νεφρολιθοτριψία (PCNL, Percutaneous nephrolithotomy) αποτελεί μια καθιερωμένη, ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο στην θεραπεία της λιθίασης του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος, που έχει στόχο την αφαίρεση μεγάλων λίθων απευθείας από τους νεφρούς. Το πλεονέκτημα της είναι, ότι ακόμη και πολύ μεγάλοι λίθοι αφαιρούνται με μία μόνο επέμβαση, ωστόσο σε σύγκριση με την εξωσωματική λιθοτριψία και την ουρητηροσκόπηση είναι σχετικά πιο επεμβατική μέθοδος.
Η διαδερμική νεφρολιθοτριψία αποτελεί το «gold stadard» για μεγάλους (> 2 cm) λίθους του νεφρού και του εγγύς ουρητήρα, λίθους ανθεκτικούς στην εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL), λίθους της κάτω καλυκικής ομάδας, καθώς και σε παρουσία υδρονέφρωσης εξαιτίας αποφρακτικών λίθων ή στενώματος της πυελοουρητηρικής συμβολής.
Διαδερμική νεφρολιθοτριψία (PCNL, Percutaneous nephrolithotomy)
Ενδείξεις
- Κοραλλιοειδής λιθίαση
- Ευμεγέθης λίθος νεφρικής πυέλου > 2εκ.
- Λίθος κάτω κάλυκα > 1εκ.
- Στένωση πυελοουρητηρικής συμβολής και λιθίαση
- Λίθοι με συνοδό υδρονέφρωση λόγω απόφραξης του ουρητήρα
- Νεφρός με ανατομική ανωμαλία (πεταλοειδής)
- Εξαιρετικά σκληροί λίθοι
Επίσης η διαδερμική νεφρολιθοτριψία ενδείκνυται σε ασθενείς ειδικών ομάδων με χαρακτηριστικά όπως: επαγγέλματα υψηλού κινδύνου (π.χ. πιλότοι, δύτες, ειδικές δυνάμεις), παχυσαρκία, προηγηθείσες επεμβάσεις, σκελετικές ανωμαλίες, επασβεστωμένα ξένα σώματα, εκτροπή των ούρων.
Αντενδείξεις
- Διαταραχές πηκτικότητας του αίματος
- Ενεργός λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος
- Εγκυμοσύνη
- Ιδιαίτερη σωματική διάπλαση
Πώς εκτελείται η διαδερμική νεφρολιθοτριψία;
Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία και ο ο ασθενής τοποθετείται σε πρηνή ή πρηνή – λοξή θέση. Υπό υπερηχογραφική ή ακτινοσκοπική καθοδήγηση γίνεται παρακέντηση του επιθυμητού κάλυκα και διαστολή του διαύλου της νεφροστομίας μέχρις εύρους που να επιτρέπει την είσοδο του νεφροσκοπίου στη νεφρική πύελο. Η διαστολή του διαύλου της νεφροστομίας επιτυγχάνεται με μεταλλικούς διαστολείς ή με μπαλόνι υψηλών πιέσεων. Ανάλογα με το μέγεθος του λίθου, είτε αφαιρείται ολόκληρος είτε κατακερματίζεται πρώτα σε μικρότερα κομμάτια. Ο κατακερματισμός του λίθου γίνεται με laser ή άλλες πηγές ενέργειας. Στο τέλος της επέμβασης συνήθως τοποθετείται ένας σωλήνας (διαδερμική νεφροστομία) για την εξασφάλιση της εξόδου των ούρων από το νεφρό.
Οι πιο συχνές επιπλοκές της διαδερμικής νεφρολιθοτριψίας είναι η αιμορραγία και ο πυρετός.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της μεθόδου;
- Ενδοσκοπική επέμβαση χωρίς τομή
- Ποσοστό επιτυχίας: 95% – 98%
- Ποσοστό επιπλοκών: 1%
- Προβλεπόμενος χρόνος νοσηλείας: 48-72 ώρες
- Γρήγορη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες
Μετεγχειρητικές οδηγίες
Μετά τη διαδερμική νεφρολιθοτριψία ο ασθενής θα παραμείνει στο νοσοκομείο για 2 με 3 ημέρες. Ο σωλήνας της διαδερμικής νεφροστομίας αφαιρείται συνήθως την πρώτη μ/χ ημέρα. Ο ασθενής εξέρχεται την επομένη, αφού γίνει μια ακτινογραφία, με οδηγίες για άφθονη λήψη υγρών και αντιβιοτική αγωγή για μικρό χρονικό διάστημα. Το χρώμα των ούρων μπορεί να είναι λίγο πιο αιματηρό τις πρώτες μέρες.
Δεν επιτρέπεται σωματική άσκηση τις δύο πρώτες εβδομάδες μετά την επέμβαση.
Αμφοτερόπλευρη κοραλλιοειδής λιθίαση
Από το 1976, με την πρώτη εφαρμογή της διαδερμικής νεφρολιθοτριψίας από τους Fernström και Johanssen, μέχρι σήμερα, η διαδερμική νεφρολιθοτριψία εξελίχθηκε σημαντικά, με αποτέλεσμα τη μείωση των επιπλοκών και την αύξηση της αποτελεσματικότητάς της. Ιδιαίτερη εξέλιξη στην τεχνική έφερε η απεικονιστική καθοδήγηση καθότι η διαδερμική νεφρολιθοτριψία δεν επιτελείται χωρίς αυτήν. Πρόσφατες εξελίξεις στην ιατρική απεικόνιση, όπως η υπολογιστική αξονική τομογραφία (CT), η απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI), το υπερηχογράφημα τριών και τεσσάρων διαστάσεων (3D, 4D) και οι τεχνικές μίξης εικόνας (συνένωσης απεικονιστικών δεδομένων), προτείνουν μια νέα γενιά τεχνικών απεικόνισης, οι οποίες υπόσχονται να διευκολύνουν την κλινική πράξη, έχοντας ως αποτέλεσμα την εφαρμογή ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών με συνεχώς αυξανόμενη συχνότητα.
Η βελτίωση των τεχνικών απεικόνισης, αλλά και η τελειοποίηση των τεχνικών και των υλικών που χρησιμοποιούνται, βρίσκουν άμεση εφαρμογή στις ουρολογικές επεμβάσεις και παρέχουν νέες προοπτικές για τη διαδερμική νεφρολιθοτριψία στο μέλλον.
