Η κιρσοκήλη ανευρίσκεται στο 15% του φυσιολογικού ανδρικού πληθυσμού και στο 40% των ανδρών που παρουσιάζουν προβλήματα γονιμότητας. Συχνά ταξινομείται ως κλινική ή υποκλινική.
Η κλινική κιρσοκήλη διαγιγνώσκεται με φυσική εξέταση και διακρίνεται σε τρεις βαθμούς με βάση τα φυσικά ευρήματα.
Η υποκλινική κιρσοκήλη αναφέρεται στην παρουσία παλίνδρομης ροής αίματος που δεν μπορεί να ανιχνευθεί με προσεκτική ψηλάφηση κατά τη δοκιμασία Valsalva και απαιτεί απεικόνιση για διάγνωση.
Ταξινόμηση κιρσοκήλης
- Υποκλινική: μη ορατή, μη ψηλαφητή, ούτε στην ηρεμία ούτε στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, διάγνωση με υπερηχογραφικό έλεγχο
- 1ουβαθμού: ψηλαφητή στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, αλλά όχι στην ηρεμία
- 2ουβαθμού: ψηλαφητή στην ηρεμία, αλλά μη ορατή
- 3ουβαθμού: ορατή στην ηρεμία
Η υποκλινική κιρσοκήλη αποτελεί πρωτίστως ακτινολογική διάγνωση. Ορίζεται ως η διάταση των σπερματικών φλεβών με συνοδό παλινδρόμηση, επί αρνητικής φυσικής εξέτασης για κλινική κιρσοκήλη.
Φαίνεται πως η πάθηση αποτελεί την πρόδρομο κατάσταση, αφού η φυσική δραστηριότητα στους νεαρούς άνδρες έχει συσχετισθεί με αυξημένη πιθανότητα εξέλιξης της υποκλινικής κιρσοκήλης στην κλινική μορφή.
Εν αντιθέσει με την ισχυρή συσχέτιση της κλινικής κιρσοκήλης με την υπογονιμότητα, ο ρόλος της υποκλινικής κιρσοκήλης παραμένει τουλάχιστον αδιευκρίνιστος. Ωστόσο, ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι η οντότητα συγκεντρώνει κλινική σημασία και δεν πρέπει να υποεκτιμάται.
Η αυξημένη συχνότητα εμφάνισης σε υπογόνιμους ασθενείς, είτε μονομερώς αριστερά είτε συνοδεύοντας μια αριστερή κλινική μορφή ως δεξιά υποκλινική κιρσοκήλη δείχνει πιθανή επίδραση στην παθογένεια της υπογονιμότητας.
Επίσης μελέτες δείχνουν ότι η υποκλινική κιρσοκήλη εμπλέκεται στο οξειδωτικό stress, ένα σημαντικό φαινόμενο στην ανδρική υπογονιμότητα.
Αν και τα αποτελέσματα των μελετών δεν παρουσιάζουν κανένα όφελος για τα ποσοστά εγκυμοσύνης σε περίπτωση διόρθωσης ετερόπλευρης υποκλινικής κιρσοκήλης, το όφελος της υποκλινικής κιρσοκηλεκτομής σε περίπτωση συνυπάρχουσας αριστερής κλινικής-δεξιάς υποκλινικής είναι σημαντικό.
Υπάρχει μια ποικιλία μη επεμβατικών διαγνωστικών μεθόδων απεικόνισης που χρησιμοποιούνται για την ακριβέστερη διάγνωση των κιρσοκήλων. Κυμαίνονται από τη θερμογραφία του οσχέου έως την απεικόνιση ισοτόπων. Μεταξύ αυτών, το υπερηχογράφημα οσχέου με έγχρωμη απεικόνιση Doppler έχει γίνει η πιο ευρέως αποδεκτή καθώς και η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος για την αξιολόγηση των κιρσοκήλων.
Συμπερασματικά η αξιολόγηση της ανδρικής υπογονιμότητας πρέπει να περιλαμβάνει την υποκλινική κιρσοκήλη, εφ’ όσον ένας σημαντικός αριθμός ατόμων θα ωφεληθεί από τη χειρουργική της διόρθωση.