Η νεφροσκόπηση είναι μία ελάχιστα επεμβατική εξέταση, με την οποία ο ουρολόγος εξετάζει το εσωτερικό του νεφρού (νεφρικούς κάλυκες, νεφρική πύελος) και μπορεί να προχωρήσει σε διάφορους χειρισμούς διαγνωστικού ή θεραπευτικού χαρακτήρα. Γίνεται υπό αναισθησία και σε οργανωμένη χειρουργική αίθουσα.
Υπάρχουν δύο διαφορετικές τεχνικές νεφροσκόπησης:
- με τη χρήση εύκαμπτου ουρητηροσκοπίου
- με διαδερμική προσπέλαση
Η διαδερμική νεφροσκόπηση έγινε για πρώτη φορά το 1941, όταν οι Rupel και Brown πέρασαν ένα άκαμπτο κυστεοσκόπιο διαμέσου καναλιού παροχέτευσης, καταφέρνοντας να αφαιρέσουν έναν υπολειμματικό λίθο μετά από χειρουργική επέμβαση στο νεφρό. Η πραγματικά εκτεταμένη εφαρμογή της όμως, ήλθε με την έναρξη των διαδερμικών επεμβάσεων του νεφρού σαν πρώτης γραμμής θεραπεία για τους νεφρικους λίθους, από τους Wickham και Kellet στο Ηνωμένο Βασίλειο και τον Alken στη Γερμανία στις αρχές του 1980. Αρχικά χρησιμοποιούσαν ένα κλασικό άκαμπτο κυστεοσκόπιο. Αργότερα, σχεδιάστηκαν ειδικά νεφροσκόπια, τα οποία φιλοξενούσαν κανάλια εργασίας και ως εκ τούτου έκαναν εφικτή την είσοδο άκαμπτων εργαλείων για επεμβάσεις εντός του νεφρού, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια επανάσταση των ενδείξεων της επέμβασης.
Σήμερα η ανάπτυξη των εύκαμπτων νεφροσκοπίων, που δίνουν πρόσβαση σε όλο το αποχετευτικό σύστημα, την πύελο και των ανώτερο ουρητήρα, επιτρέπουν τη διενέργεια μια μεγάλης ποικιλίας επεμβάσεων σε κάθε μέρος της ουροφόρου οδού.
Οι συχνότερες ενδείξεις είναι:
- Λιθίαση του νεφρού
- Διερεύνηση αιματουρίας
- Όγκοι του πυελοκαλυκικού συστήματος του νεφρού
- Αντιμετώπιση στενώματος της πυελοουρητηρικής συμβολής
Μετά το τέλος της επεμβάσεως παραμένει συνήθως ένας καθετήρα νεφροστομίας, συνήθως λίγο μικρότερο από το εύρος του καναλιού. Ο χρόνος της αφαίρεσης του καθετήρα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (είδος επέμβασης, τυχόν επιπλοκές ή δυσκολίες, αιμορραγία). Για μια διαδικασία που δεν είχε προβλήματα, ο καθετήρας αφαιρείται σε 1-2 ημέρες, με ή χωρίς τη διενέργεια νεφρογράμματος. Για απλούστερες περιπτώσεις δεν είναι απαραίτητη η τοποθέτηση νεφροστομίας.