Ασυμπτωματική ουρολιθίαση (Asymptomatic renal stones, “silent” stones)
Οι ασυμπτωματικοί λίθοι στους νεφρούς βρίσκονται συχνά κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης ρουτίνας. Η ευρεία χρήση της αξονικής τομογραφίας και της υπερηχογραφίας έχει οδηγήσει σε μεγαλύτερο ποσοστό ανίχνευσης της ασυμπτωματική ουρολιθίασης.
Ο πραγματικός επιπολασμός της πάθησης σε ενήλικες είναι άγνωστος.
Σε μια μεγάλη σειρά ασυμπτωματικών ασθενών ο επιπολασμός της πάθησης ήταν 7,8%, με το 10% από αυτούς να έχουν αμφοτερόπλευρους λίθους. (Μ.Ο.: 2,1 λίθους ανά ασθενή και μέσο μέγεθος λίθου 3mm). Κατά τη διάρκεια παρακολούθησης μιας περιόδου 10 ετών το 20,5% είχε τουλάχιστον 1 συμπτωματικό επεισόδιο. Σύμφωνα με μια άλλη μελέτη έως και το ένα τρίτο των ασυμπτωματικών λίθων απαιτούν παρέμβαση.
Ασυμπτωματική ουρολιθίαση (Asymptomatic renal stones, “silent” stones). Λιθίαση κάτω πόλου αριστερού νεφρού (ακτινογραφία ΝΟΚ)
Συχνά τίθεται ένα σημαντικό ζήτημα διαχείρισης που θα πρέπει να βασίζεται στην κοινή λήψη αποφάσεων του ουρολόγου με τον ασθενή, σταθμίζοντας τη νοσηρότητα της χειρουργικής επέμβασης με την πιθανότητα μελλοντικής συμπτωματικής νόσου.
Η χειρουργική θεραπεία των ασυμπτωματικών λίθων μπορεί να ωφελήσει τον ασθενή αποφεύγοντας μελλοντική συμπτωματική εξέλιξη ή ανάπτυξη λίθων που μπορεί να οδηγήσει σε επισκέψεις στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να υπάρχει σχετικό άγχος και ανησυχία για πιθανή οξεία εξέλιξη σε συμπτωματικό συμβάν, γεγονός που θα ευνοούσε την έγκαιρη χειρουργική επέμβαση. Ωστόσο, σε ορισμένους ασθενείς η παρακολούθηση ασυμπτωματικών λίθων στους νεφρούς μπορεί να ευνοηθεί λόγω της χαμηλής πιθανότητας ανάγκης για μελλοντική χειρουργική επέμβαση (θέση ή μέγεθος του λίθου, συνοσηρότητες του ασθενούς που αυξάνουν τον κίνδυνο χειρουργικής επέμβασης, σταθερότητα του λίθου για μεγάλο χρονικό διάστημα, προτιμήσεις του ασθενούς).
Η διαχείριση των ασυμπτωματικών νεφρικών λίθων αποτελεί ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα θέματα στην ενδοουρολογία.
Σημαντική βοήθεια στη διαχείριση της πάθησης μπορεί να δώσει η γνώση των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται είτε με τους ασθενείς είτε με τα χαρακτηριστικά των λίθων.
Παράγοντες κινδύνου σχετικοί με τους ασθενείς:
- Ασθενείς υψηλού κινδύνου (σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια, ανοσοκαταστολή, κ.ά.)
- Γυναίκες που σχεδιάζουν εγκυμοσύνη στο μέλλον
- Ορισμένοι επαγγελματίες (π.χ. πιλότοι, στρατιωτικοί, οδηγοί φορτηγών μεγάλων αποστάσεων, επαγγελματίες ταξιδιώτες)
- Άτομα με ανεπαρκή πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη
- Άτομα που δεν είναι πρόθυμα ή δεν μπορούν να έχουν παρακολούθηση με απεικόνιση
Παράγοντες κινδύνου σχετικοί με τους λίθους ή τα ανατομικά χαρακτηριστικά των ασθενών:
- Μέγεθος λίθου
- Σύνθεση λίθου
- Ρυθμός αύξησης λίθου
- Μονήρης νεφρός, εκκόλπωμα κάλυκα, συγγενείς δυσπλασίες
- Ουρολοιμώξεις
- Απόφραξη ουροποιητικού
Ασυμπτωματική ουρολιθίαση (Asymptomatic renal stones, “silent” stones)
